Tak pompy ciepła zmniejszają zależność od gazu
Milion wdrożonych pomp ciepła do ogrzewania budynków zmniejsza zapotrzebowanie na gaz o około 1,1–1,5 mld m3, a przemysłowe pompy ciepła o dużym zapotrzebowaniu na ciepło zwielokrotniają ten efekt. Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła przedstawiła rekomendacje dotyczące kluczowej roli pomp ciepła w redukcji zależności od paliw z Rosji.
Znaczenie pomp ciepła w uniezależnieniu się od paliw z Rosji jeszcze nigdy nie było tak mocno i wprost podkreślane jak obecnie w działaniach Komisji Europejskiej oraz wielu państw UE. Również w Polsce dostrzeżono ogromny potencjał tej technologii w kontekście budowania bezpieczeństwa energetycznego, walki ze smogiem oraz dekarbonizacji sektora budynków.
– Można mieć nadzieje, że rola pomp ciepła w ogrzewaniu budynków zostanie też odpowiednio uwzględniona w nowelizacji Polityki Energetycznej Polski 2040 – zaznaczają eksperci z Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC).
Jeden cel: uniezależnienie od gazu
Specjaliści stowarzyszenia powołują się na plan RePowerEU, w którym Komisja Europejska zaproponowała ambitny cel uniezależnienia Europy od rosyjskiego gazu. Zgodnie z tym dokumentem kraje UE mają zainstalować 10 milionów pomp ciepła do roku 2026 oraz osiągnąć poziom łącznie 30 milionów nowo zainstalowanych pomp ciepła (centralnego ogrzewania wodnego) do roku 2030/2031.
Ekstrapolując to na wszystkie technologie pomp ciepła, niezbędne do przejścia na odnawialne i efektywne ogrzewanie i chłodzenie, dałoby to ponad 18 milionów pomp ciepła do 2026 roku i 53 miliony pomp ciepła do 2031 roku.
Wszystkie te działania mają jeden cel: uniezależnić Europę od rosyjskiego gazu. Zdaniem ekspertów z PORT PC wpływ zastosowania pomp ciepła na zmniejszenie zapotrzebowania na gaz ziemny można przedstawić w prosty sposób: milion wdrożonych pomp ciepła do ogrzewania budynków zmniejsza zapotrzebowanie na gaz o ok. 1,1–1,5 mld m3 w przypadku instalacji w nowych budynkach jednorodzinnych oraz o ok. 2–2,5 mld m3 w przypadku wymiany kotłów w istniejących budynkach.
Wpływ zastosowania pomp ciepła na zmniejszenie zapotrzebowania na gaz ziemny. Źródło: PORT PC
Z kolei milion wdrożonych pomp ciepła do podgrzewania wody użytkowej zastępuje zapotrzebowanie na ok. 0,3–0,4 mld m3 gazu. Przemysłowe pompy ciepła o dużym zapotrzebowaniu na ciepło zwielokrotniają ten efekt.
Pompa ciepła o mocy 50 MW przynosi takie same korzyści jak 2500–5000 mniejszych pomp, w zależności od tego, czy jest wykorzystywana do dostarczania ciepła do nowych czy starych budynków.
Wpływ zastosowania pomp ciepła na zmniejszenie zapotrzebowania na gaz ziemny. Źródło: PORT PC
Czyste ogrzewanie
W jaki sposób możemy osiągnąć cele założone przez REPowerEU? – Wymaga to podjęcia bezprecedensowych działań, ponieważ osiągnięcie tych celów obejmie cały łańcuch wartości w sektorze ciepła, od badań i rozwoju, przez produkcję, po planowanie, instalację i serwisowanie – twierdzą eksperci PORT PC.
Jednym z takich działań jest utworzenie „Akceleratora pomp ciepła” w ramach unijnego programu REPowerEU, w którym „czyste ogrzewanie należy uczynić najbardziej atrakcyjnym ekonomicznie wyborem: zapewni to popyt wśród wszystkich użytkowników końcowych na poziomie UE i państw członkowskich”.
Twarde rekomendacje
PORT PC jako członek Europejskiego Stowarzyszenia Pomp Ciepła (EHPA) przedstawił, jakie działania w Polsce pozwolą maksymalizować korzyści płynące z technologii pomp ciepła.
Wśród rekomendacji kluczowych dla upowszechnienia pomp ciepła znalazło się wprowadzenie (wzorem innych państw) zakazu stosowania paliw kopalnych w nowych budynkach np. od 2025 roku.
– W naszych warunkach niezwykle pomocne będzie także obniżenie podatku VAT od instalacji pompy ciepła i zużytej energii elektrycznej do 0 proc. w ciągu najbliższych 5 lat. Jest to możliwe na podstawie niedawnej decyzji w sprawie dyrektywy VAT – twierdzą eksperci organizacji.
PORT PC zwraca też uwagę na konieczność obniżenia współczynnika nakładu wsp. energii pierwotnej nieodnawialnej (wi) w przypadku energii elektrycznej w metodologii świadectw charakterystyki energetycznej budynków.
Rekomendacje te skierowane są do decydentów odpowiadających za działania na poziomie UE, a także na poziomie krajowym. W przypadku Polski rekomendacje mogą posłużyć do wypracowania stanowiska rządu oraz polskich posłów do Parlamentu Europejskiego wobec propozycji w ramach programu REPowerEU, które będą przedstawiane i negocjowane od tego miesiąca.
Katarzyna Bielińska
katarzyna.bielinska@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
