Powstanie ogólnopolski spis źródeł ogrzewania. „Za” niemal cały Sejm
Wczoraj Sejm uchwalił nowelizację ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, która zawiera szereg przepisów mających uskutecznić likwidację tzw. niskiej emisji. Wśród przyjętych rozwiązań jest utworzenie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, w której mają zostać ujęte wszystkie stosowane w kraju urządzenia grzewcze. Wprowadzane zmiany mają także usprawnić przekazywanie dotacji z rządowych programów Czyste Powietrz i Stop Smog.
Za ustawą zagłosowali niemal wszyscy posłowie z wyjątkiem posłów Konfederacji – przeciwko zagłosowali wszyscy obecni na wczorajszym posiedzeniu Sejmu członkowie tego klubu parlamentarnego.
Jak wskazują autorzy nowelizacji ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, nowe regulacje mają się przyczynić do eliminacji emisji pyłów do powietrza pochodzących z tzw. niskiej emisji, czyli z sektora komunalno-bytowego. Odpowiadają za nią najczęściej indywidualne gospodarstwa domowe, niewielkie, lokalne kotłownie, warsztaty czy zakłady usługowe.
Kancelaria premiera podkreślała po przyjęciu projektu nowelizacji przez Radę Ministrów, że w Polsce ponad 80 proc. budynków jednorodzinnych ogrzewanych jest paliwami stałymi, w tym 3 mln z użyciem przestarzałych technologicznie kotłów na węgiel i drewno, emitujących znaczne ilości zanieczyszczeń. Ponad 70 proc. domów jednorodzinnych ma nie posiadać żadnej izolacji cieplnej lub jest słabo ocieplona.
Pozytywnie do przyjętych przepisów odnosi się Polski Alarm Smogowy. – To wielki sukces w walce ze smogiem – napisał na Twitterze Andrzej Guła, lider PAS.
Rządowy pełnomocnik ds. walki ze smogiem, Bartłomiej Orzeł, ocenił, że przyjęcie nowych przepisów to „milowy krok”.
Jego poprzednik na tym stanowisku, Piotr Woźny, napisał natomiast, że Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków, która została wpisana do uchwalonej wczoraj nowelizacji, stanie się „jednym z najważniejszych narzędzi skutecznej walki ze smogiem”.
Centralna Ewidencji Emisyjności Budynków
Dzięki uchwalonej wczoraj ustawie powstanie Centralna Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB), w której zostaną zebrane kluczowe informacje na temat źródeł emisji w sektorze komunalno-bytowym, pozyskane w ogólnopolskiej powszechnej inwentaryzacji.
CEEB ma umożliwić zbieranie danych dotyczących stanu energetycznego budynków, informacji o formach pomocy publicznej – dotacjach czy preferencyjnych kredytach przyznanych na termomodernizację lub wymianę kotłów w budynkach. W systemie zawarta będzie informacja o formach pomocy społecznej lub innych formach wsparcia udzielanych ze środków publicznych mieszkańcom domów pomocy społecznej.
Kryterium wpisu budynku do systemu będzie moc źródła, niezależnie od formy prawnej użytkowania budynku, czyli użytkowania przez osobę prywatną czy przedsiębiorcę. CEEB zostaną objęte nie tylko budynki mieszkalne, ale także budynki użyteczności publicznej, w tym małe lokalne ciepłownie czy małe zakłady produkcyjne, pod warunkiem, że nominalna moc cieplna wykorzystywanego źródła spalania paliw nie przekracza 1 MW.
Jak zapewniają autorzy nowelizacji, Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków umożliwi bieżące monitorowanie informacji na temat dostępnych środków finansowych na przedsięwzięcia związane z ochroną powietrza, w tym na termomodernizację budynku albo wymianę „kopciuchów” w ramach środków publicznych.
Dzięki CEEB zbieranie danych od mieszkańców ma być łatwiejsze. Na ich podstawie będzie można podejmować decyzje o planowaniu i organizacji zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy.
Powszechny spis źródeł ciepła ma zostać przeprowadzony do końca przyszłego rok. Wykonana na potrzeby CEEB inwentaryzacja budynków zostanie połączona ze składaniem pisemnych deklaracji dotyczących źródeł ciepła i spalania.
Cały proces będzie się wiązać z zobowiązaniem właścicieli lub zarządców budynków bądź lokali, którzy przed wejściem w życie nowych regulacji eksploatowali źródła ciepła lub spalania – kotły gazowe, kotły na paliwa stałe, piece kaflowe, kuchnie węglowe – do złożenia do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta specjalnej deklaracji pisemnej o posiadaniu takich urządzeń. Dane z deklaracji zostaną wprowadzone do CEEB.
Zmiany w programie Czyste Powietrze
Utworzenie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków to nie jedyny zapis, który pojawił się w przyjętej wczoraj przez Sejm nowelizacji ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów.
Przyjęta wczoraj nowelizacja wprowadza też zmiany w programie Czyste Powietrze, z którego można pozyskać dotacje na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację domów jednorodzinnych.
Zmiany wprowadzane w tym programie zakładają, że ze środków Funduszu Ekologicznego Poręczeń i Gwarancji, utworzonego w BGK i zasilanego przez NFOŚiGW, będą udzielane gwarancje lub poręczenia spłaty kredytów i pożyczek udzielonych na projekty ekologiczne wskazane przez NFOŚiGW. Gwarancjami zostaną objęte przede wszystkim kredyty udzielane na przedsięwzięcia realizowane w ramach programu Czyste Powietrze.
Możliwe będzie udostępnienie środków finansowych przez NFOŚiGW na rzecz funduszy wojewódzkich. Ma to usprawnić współpracę między nimi oraz ułatwi współpracę funduszy wojewódzkich z jednostkami samorządu terytorialnego, a w szczególności z gminami.
Wsparcie z programu Czyste Powietrze w wysokości do 20 tys. zł będą mogły otrzymać osoby mające roczne dochody do 100 tys. zł. Wyższe wsparcie do 32 tys. zł przewidziano dla osób mających niższe dochody, w przypadku których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 1400 zł w gospodarstwie wieloosobowym lub gdy dochód w gospodarstwie jednoosobowym nie przekracza 1 960 zł.
Program Stop Smog
Uchwalona wczoraj ustawa zawiera ponadto regulacje mające usprawnić funkcjonujący od lutego 2019 r. rządowy program Stop Smog, który ma być realizowany do końca 2024 r. i którego całkowity budżet wyniesie 1,2 mld zł.
Program Stop Smog jest adresowany do gmin, w których stężenie zanieczyszczeń przekracza normy unijne. Środki przekazywane są gminom na podstawie zawartych porozumień, a następnie trafiają do osób ubogich energetycznie, zamieszkujących domy jednorodzinne, które wymagają termomodernizacji. Chodzi o osoby mniej zamożne i z tego powodu mające kłopoty z zaspokojeniem potrzeb energetycznych, np. ogrzewaniem mieszkania i wody.
Jak zapewniają autorzy nowelizacji, przyjęte wczoraj rozwiązania powinny zwiększyć zainteresowanie samorządów tym programem. Wprowadzane zmiany to m.in.:
– zmniejszenie minimalnej liczby budynków jednorodzinnych, która umożliwi wnioskowanie o środki z programu (z 2 do 1 proc. lub 20 budynków) oraz jednorazowe zniesienie tego limitu, w sytuacji gdy wcześniej gmina zawarła co najmniej jedno porozumienie,
– zmniejszenie z 50 na 30 proc. wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze liczonego łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych realizowanych przez gminę – autorzy ustawy zaznaczają, że osiągnięcie 30 proc. oszczędności energii staje się najbardziej optymalnym poziomem ze względu na stan budynków zajmowanych przez osoby ubogie energetycznie,
– skrócenie z 10 do 5 lat okresu utrzymania efektów przedsięwzięć niskoemisyjnych,
– rozszerzenie zakresu przedsięwzięcia niskoemisyjnego o: a) przyłączenie budynku do sieci elektroenergetycznej; b) modernizację istniejącego przyłącza ciepłowniczego, gazowego lub elektroenergetycznego; c) zapewnienie budynkowi dostępu do energii z instalacji OZE wraz z likwidacją źródła nie spełniającego standardów niskoemisyjnych,
– dopuszczenie do możliwości realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych również w budynkach będących w zasobach mieszkaniowych gminy,
– umożliwienie związkom międzygminnym i powiatom wnioskowania do programu w imieniu i na rzecz kilku gmin,
– dopuszczenie do możliwości realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych również w budynkach będących w zasobach mieszkaniowych gminy,
– a także umożliwienie związkom międzygminnym i powiatom wnioskowania do programu w imieniu i na rzecz kilku gmin oraz zniesienie obowiązku opracowywania gminnych programów niskoemisyjnych.
Uchwalona wczoraj nowelizacja ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów zostanie teraz skierowana do prac w Senacie, który może zaproponować do niej poprawki, ale ich uwzględnienie w finalnej treści ustawy będzie wymagało zgody Sejmu. Później ustawa trafi do podpisu prezydenta.
Znowelizowana ustawa ma wejść w życie po 30 dniach od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem pakietu rozwiązań, które zaczną obowiązywać w innych terminach.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
