Te reformy rynku energii elektrycznej musi wdrożyć Polska
Komisja Europejska poinformowała o wysłaniu przez Polskę krajowego planu wdrażania unijnej reformy rynku energii elektrycznej. Teraz plan został skierowany do konsultacji. Przy okazji Komisja Europejska podsumowała reformy, które Polska musi wdrożyć na rynku energii elektrycznej do 2021 r.
Plan działania został przygotowany w związku z implementacją przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej.
Plan przygotowany przez Warszawę Komisja Europejska miała otrzymać w dniu 7 lutego, a obecnie prowadzi konsultacje, które mają potrwać do jutra.
Chodzi o plan przygotowany na podstawie art. 20 Rozporządzenia, dotyczący mechanizmów wsparcia mających na celu zabezpieczenie odpowiednich mocy w systemie elektroenergetycznym. Komisja dopuszcza stosowanie tego rodzaju pomocy publicznej, o ile w danym kraju UE występuje ryzyko powstania niedoborów mocy i o ile taka pomoc jest zgodna z unijnym prawem.
W przypadku Polski taki mechanizm został wdrożony w ustawie o rynku mocy zakładającej subsydiowanie jednostek oferujących określone moce na wypadek ich niedoboru w systemie elektroenergetycznym.
Natomiast reforma unijnego rynku elektroenergetycznego zobowiązuje kraje UE do wdrożenia działań mających na celu zapewnienie zgodności takich mechanizmów z prawem unijnym.
Takie działania mają zostać wskazane w krajowych planach, które określą jednocześnie harmonogramy stosowania określonych instrumentów.
Co musimy zrobić
Z dokumentu zamieszczonego przez Komisję Europejską w informacji na temat rozpoczęcia konsultacji ws. polskiego planu wdrażania mechanizmów mocowych, dowiadujemy się ponadto, jakie inne reformy krajowego rynku energii, wynikające z prawa unijnego, ma wdrożyć Polska. Przy tym termin wdrożenia poniższych zmian to już 1 stycznia 2021 r.
Wśród koniecznych reform Komisja Europejska wymienia wdrożenie mechanizmu, zgodnie z którym ceny na rynku bilansującym mają bazować na mechanizmie tzw. marginal pricing. Jak komentuje KE, będzie to okazja do dywersyfikacji w ramach polskiej strefy cenowej (zgodnie z art. 30 wytycznych tzw. Electricity Balancing Guideline).
Ponadto Bruksela wskazuje na konieczność umożliwienia aktualizacji ofert cenowych do czasu zamknięcia handlu na międzystrefowym rynku intra-day (zgodnie z art. 24 i 26 Electricity Balancing Guideline).
Z kolei zgodnie z art. 44 Electricity Balancing Guideline w przypadku wyczerpania przez PSE możliwości aktywowania rezerw wdrożony ma być dodatkowy mechanizm cenowy wyznaczany na podstawie współczynników tzw. VoLL (Value of Lost Load) oraz LoLP (Loss of Load Probability).
Kolejna z reform zakłada włączenie do rynku hurtowego – w tym rynku dnia następnego i bieżącego – oraz rynku bilansującego jednostek DSR (Demand Side Response), które już obecnie funkcjonują w ramach wdrożonego w naszym kraju mechanizmu mocowego, a także które zdobywają kontrakty na świadczenie usług na rzecz PSE. Przy tym DSR ma zyskać równe prawa uczestnictwa w rynku i będzie mógł być oferowany indywidualnie lub za pośrednictwem tzw. agregatorów.
W końcu reforma krajowego rynku energii elektrycznej, wynikająca z nowych regulacji unijnych, ma skutkować zakończeniem stosowania przez PSE mechanizmów takich jak Interwencyjna Rezerwa Mocy, Praca Interwencyjna, Gwarantowany Interwencyjny Program DSR oraz Operacyjna Rezerwa Mocy.
KE zaznacza przy tym, że Polska wdrożyła lub wdraża inne mechanizmy wynikające z unijnej reformy rynku energii, takie jak model międzystrefowego rynku dnia bieżącego (XBID), a także zobowiązania wynikające z decyzji Komisji nr SA.46100 (2017/N) dotyczącej polskiego rynku mocy w zakresie m.in. usunięcia wcześniej stosowanych limitów cenowych na rynku bilansującym.
Jak komentują Polskie Sieci Elektroenergetyczne w odpowiedzi na pytanie portalu Gramwzielone.pl, większość wskazanych zmian dotyczy sposobu funkcjonowania rynku bilansującego.
– Będą one wprowadzone w ramach nowego modelu rynku bilansującego, którego koncepcja została zaprezentowana przez PSE w listopadzie 2019 roku. Chcąc przygotować uczestników rynku na nadchodzące zmiany, pokazaliśmy propozycję nowego modelu RB i zebraliśmy wstępne uwagi. Obecnie trwa opracowywanie warunków dotyczących bilansowania w ramach projektu karty aktualizacji Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej, które następnie zostaną oddane do konsultacji – informuje Maciej Wapiński z PSE.
Alokacje przesyłowe
Polski rząd przygotował też inny plan, wynikający z tego samego Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. i dotyczący alokacji zdolności przesyłowych, zgodnie z art. 15 Rozporządzenia.
W swoich dokumentach państwa Unii Europejskiej mają wskazać strategię realizacji obowiązku w zakresie udostępniania uczestnikom rynku międzyobszarowych zdolności przesyłowych w UE na poziomie nie niższym niż 70 proc. zdolności przesyłowych na danej granicy lub krytycznym elemencie sieci elektroenergetycznej, wyznaczonych z uwzględnieniem granic bezpieczeństwa pracy systemu, wynikających z art. 16 ust. 8 Rozporządzenia 2019/943.
Jak informowało w grudniu Ministerstwo Aktywów Państwowych, w praktyce przyjęcie Planu działania oznacza, że Operator Systemu Przesyłowego – Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. – będzie udostępniał do handlu energią corocznie w latach 2020-2025 nie mniej mocy przesyłowej niż wartości wskazane w dokumencie, według liniowej trajektorii dochodzenia do celu 70 proc. w roku 2025.
– Szczegóły dotyczące trajektorii dojścia do udostępnienia 70 proc. zdolności przesyłowych dla handlu zostały podane w Planie działania, opracowanym na podstawie art. 15 Rozporządzenia (UE) 2019/943. Zawiera on m.in. procent udostępnianych zdolności przesyłowych na każdym tzw. krytycznym elemencie sieci skojarzonym ze zdarzeniem losowym (elementem CNEC) – informuje Maciej Wapiński z PSE.
Zgodnie z Rozporządzeniem 2019/943, cel udostępniania uczestnikom rynku międzyobszarowych zdolności przesyłowych w UE na poziomie nie niższym niż 70 proc. ma zostać osiągnięty najpóźniej 31 grudnia 2025 r.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
