Nowy projekt KPEiK. Rządowy cel OZE nadal poniżej oczekiwań Brukseli
Ministerstwo Aktywów Państwowych opublikowało zaktualizowany projekt dokumentu o nazwie Krajowy Plan Działań na rzecz Energii i Klimatu, na którego wysłanie do Brukseli mieliśmy czas, podobnie jak inne kraje UE, do końca 2019 r. Przedstawiony dokument powtarza najważniejsze założenia opublikowanego niedawno projektu innego rządowego dokumentu pt. Polityka energetyczna Polski do 2040 r.
Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu na lata 2021–2030 to strategiczny dokument, do którego opracowania zobowiązane są wszystkie kraje unijne.
Jak informuje autor najnowszej wersji Planu, czyli Ministerstwo Aktywów Państwowych, ten dokument ma opisać plany energetyczne naszego kraju na najbliższe lata dużo bardziej szczegółowo niż inny rządowy dokument pt. Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. i musi zostać ostatecznie zatwierdzony przez Komisję Europejską, przede wszystkim pod kątem zbieżności z celami polityki energetycznej i klimatycznej UE.
Tymczasem wskazane przez autorów polskiego Planu cele w zakresie naszego miksu energetycznego znacząco różnią się od założeń unijnej polityki energetyczno-klimatycznej.
Zgodnie z założeniami tzw. Pakietu zimowego, Unia Europejska ma zwiększyć udział źródeł odnawialnych w konsumpcji energii w elektroenergetyce, cieple i transporcie do 32 proc. w roku 2030.
Plan polskiego rządu oznacza jednak, że chcemy, aby do osiągnięcia tego celu przyczyniły się inne kraje UE, wypracowując odpowiednią nadwyżkę w stosunku do ogólnego poziomu 32 proc.
Według Eurostatu w 2018 roku udział źródeł odnawialnych w produkcji energii w Polsce wyniósł ogółem 11,2 proc. – wobec celu 15 proc., który powinniśmy zrealizować zgodnie z naszymi zobowiązaniami w UE do roku 2020.
W projekcie dokumentu znajdziemy argumenty, które – zdaniem autorów – maja tłumaczyć niewystarczające tempo wzrostu udziału OZE w krajowym miksie energetycznym.
– Wyhamowanie w ostatnich latach wzrostu udziału energii z OZE w finalnym zużyciu energii brutto związane było częściowo ze wzrostem finalnego zużycia energii, wynikającego z dobrej koniunktury polskiej gospodarki oraz znaczącego zwiększenia oficjalnego zużycia oleju napędowego i benzyny na skutek zmniejszenia tzw. szarej strefy w obrocie tymi paliwami. Czasowa stagnacja rozwoju OZE spowodowana była m.in. zmianą otoczenia regulacyjnego, związaną z wprowadzeniem ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz wprowadzaniem nowego mechanizmu wsparcia w postaci aukcji. Ze względu na warunki pogodowe, pomimo wzrostu mocy zainstalowanej OZE, w 2018 r. nastąpił spadek produkcji energii elektrycznej. Ww. czynniki miały wpływ na spowolnienie dynamiki przyrostu udziału OZE w finalnym zużyciu energii brutto – czytamy w projekcie Planu.
21 proc., może 23 proc.
Autorzy nowej wersji Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu na lata 2021–2030 zakładają – podobnie, jak przyjęto w projekcie Polityki energetycznej Polski do 2040 roku, że w 2030 r. udział OZE w konsumowanej energii wzrośnie do 21 proc., a być może do 23 proc. – ale tylko jeśli dostaniemy z Unii Europejskiej dodatkowe pieniądze na naszą transformację energetyczną.
Potwierdza to w komentarzu Ministerstwo Aktywów Państwowych, które odpowiada na razie za realizację zadań wykonywanych wcześniej przez zlikwidowany resort energii.
– Cel 23 proc. będzie możliwy do osiągnięcia w sytuacji przyznania Polsce dodatkowych środków unijnych, w tym przeznaczonych na sprawiedliwą transformację – komentuje MAP.
Wpisany do wysłanego do Brukseli drugiego projektu Planu cel OZE ma zostać zrealizowany poprzez osiągnięcie m.in. 14-procentowego udziału zielonej energii w transporcie, a udział OZE w ciepłownictwie ma rosnąć co roku o 1,1 proc., czyli w ramach unijnych założeń wskazujących na pożądany wzrost na poziomie 1,1-1,3 proc.
Natomiast do 2030 r. w aktualnej wersji dokumentu przewiduje się wzrost udziału OZE w elektroenergetyce do ok. 32 proc., podczas gdy w pierwszej wersji Planu, przedstawionej przed rokiem, w tym obszarze przyjęto wzrost do 27 proc.
– Aby umożliwić realizację powyższych celów, planuje się wsparcie odnawialnych źródeł energii w postaci kontynuacji obecnych i tworzenie nowych mechanizmów wsparcia i promocji. Zakłada się również wzrost wykorzystania biopaliw zaawansowanych, rozwój morskiej energetyki wiatrowej oraz zwiększenie dynamiki rozwoju mikroinstalacji OZE – czytamy w projekcie Planu.
Cel OZE na 2030 rok na poziomie poszczególnych państw UE nie jest obligatoryjny – tak jak krajowe cele OZE na rok 2020 – jednak Komisja Europejska będzie dążyć do tego, aby państwa UE przyjęły cele umożliwiające osiągnięcie wspólnym wysiłkiem celu 32 proc. w roku 2030. Bruksela już zasygnalizowała w tym kontekście, że polski cel OZE na rok 2030 powinien być wyższy o kilka punktów procentowych.
Autorzy Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu przewidzieli ponadto zmniejszenie udziału węgla kamiennego i brunatnego w produkcji energii elektrycznej do 56-60 proc. w 2030 roku i dalszy trend spadkowy do 2040 r.
Z nowej wersji dokumentu dowiadujemy się ponadto, że rząd planuje uruchomienie pierwszego bloku jądrowego o mocy ok. 1-1,5 GW w 2033 r. W kolejnych latach, w odstępach 2-3 letnich, planowane jest uruchomienie kolejnych pięciu bloków. Autorzy dokumentu przyjęli, że moc zainstalowana w jednostkach jądrowych wynosić będzie docelowo ok. 6-9 GW.
Ministerstwo Aktywów Państwowych zaznacza że „w przypadku modyfikacji celów lub strategicznych kierunków zawartych w krajowych politykach rozwoju, projektach strategii (np. w projekcie Polityki energetycznej Polski do 2040 r.), jak również nowych przesądzeń unijnych dotyczących średnio- i długoterminowej polityki klimatyczno-energetycznej (cele na 2030 r. i 2050 r.), Krajowy plan zostanie odpowiednio dostosowany, jeżeli zaistnieje taka konieczność”.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
