Piotr Woźny szykuje zmiany w programie Czyste Powietrze
Piotr Woźny, pełniący od tygodnia funkcję prezesa NFOŚiGW, szykuje zmiany w najważniejszym krajowym programie walki ze smogiem, w tym zakładające nawiązanie współpracy z sektorem bankowym. Jak ma wyglądać mechanizm współpracy z bankami i jakie jeszcze zmiany w programie Czyste Powietrze szykuje nowy prezes Funduszu?
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej współpracował już z bankami przy realizacji programów dofinansowania dla osób fizycznych – najpierw przy programie dopłat do kredytów na kolektory słoneczne, a następnie przy programie Prosument.
Uruchamiając przed rokiem rządowy program Czyste Powietrze mający na celu dofinansowanie inwestycji w termomodernizację i wymianę źródeł ciepła w domach jednorodzinnych, NFOŚiGW nie rozpoczął współpracy z bankami – mimo, że początkowo sygnalizowało zaangażowanie w ten program Banku Ochrony Środowiska.
W efekcie ciężar przyjmowania i rozpatrywania wniosków spadł na wojewódzkie fundusze ochrony środowiska, które w ciągu pierwszego roku obowiązywania programu przyjęły blisko 80 tysięcy wniosków, co przełożyło się na 43 tys. podjętych decyzji o przyznaniu finansowania, z czego podpisano ponad 30 tys. umów.
W odpowiedzi na krytykę wskazującą na relatywnie małą liczbę podpisanych umów i wolne tempo rozpatrywania wniosków, w lipcu NFOŚiGW we współpracy z wojewódzkim funduszami ochrony środowiska rozpoczął proces włączania w przyjmowanie wniosków gminy, które wyraziły chęć współpracy w tym zakresie.
Teraz powołany przed tygodniem na stanowisko prezesa NFOŚiGW Piotr Woźny chce zachęcić do udziału w programie sektor bankowy. Służyć temu mają rozpoczęte konsultacje społeczne stanowiska prezentującego model współpracy między NFOŚiGW a sektorem bankowym.
– Jeżeli chcemy dotrzeć z interwencją do kilku milionów polskich domów – a taki jest cel programu priorytetowego Czyste Powietrze – i poprzez to osiągnąć mierzalną poprawę jakości powietrza w Polsce do 2030 r., to koniecznym jest uzyskanie wsparcia samorządów i sektora bankowego w realizacji celu strategicznego „Czystego Powietrza” – czytamy w komunikacie wydanym przez NFOŚiGW
Fundusz podkreśla, że jego intencją jest wykorzystanie mechanizmów rynkowych w celu zwiększenia oddziaływania już uruchomionych instrumentów wsparcia. Cel to doprowadzenie do kilkuset tysięcy inwestycji rocznie oraz uruchomienie większych zasobów finansowych poprzez tzw. lewarowanie instrumentów publicznych akcją kredytową sektora bankowego, tak aby osiągnąć roczne wolumeny nakładów inwestycyjnych w obszarze poprawy efektywności sektora mieszkaniowego w Polsce na poziomie 8-12 mld zł.
NFOŚiGW podkreśla, że na konieczność włączenia sektora bankowego w działania dla poprawy jakości powietrza wskazuje Komisja Europejska, która w ramach pomocy technicznej wspiera polski rząd w opracowaniu mechanizmów mających zachęcać do wymiany źródeł ciepła i termomodernizacji budynków jednorodzinnych.
Pomysł na współpracę z bankami
Koncepcja przygotowana przez NFOŚiGW zakłada, że banki uruchomią linie kredytowe na inwestycje związane z termomodernizacją domów jednorodzinnych połączoną z wymianą przestarzałych kotłów na paliwa stałe, a gospodarstwa domowe będą zaciągały kredyty w bankach, które zostaną przeznaczone na finansowanie pomostowe odpisów od podstawy opodatkowania PIT lub dotacji z programu Czyste Powietrze, a także na pokrycie udziału własnego.
Równolegle banki miałyby uruchomić platformę bankowości elektronicznej do przygotowywania i składania wniosków w ramach programu Czyste Powietrze – analogicznie jak w programie 500+. NFOŚIGW zaznacza, że z punktu widzenia biznesowego takie narzędzie zwiększa szansę na to, że klienci danego banku zaciągną kredyt uzupełniający montaż finansowy projektu dofinansowywanego ze środków publicznych.
Wnioski o dofinansowanie z programu Czyste Powietrze miałyby trafiać z banków do wskazanych jednostek sektora publicznego i tam byłyby rozpatrywane dla potrzeb udzielenia, a następnie rozliczenia udzielonego wsparcia publicznego.
Instytucje publiczne udostępniać będą sektorowi bankowemu na bieżąco interpretacje przepisów podatkowych oraz postanowień programu Czyste Powietrze, jak również podejmować będą konstruktywny dialog dotyczący konieczności modyfikacji obowiązujących regulacji podatkowych bądź też postanowień programu Czyste Powietrze.
NFOŚiGW, zachęcając banki do współpracy przy programie Czyste powietrze, zapewnia, że ich aktywność w tym obszarze może być skutecznym sposobem pozyskania nowych klientów.
– Akcja kredytowa w tym obszarze jest bezpieczna i rentowna. Kredyty zaciągane przez gospodarstwa domowe na poprawę substancji mieszkaniowej są obciążone relatywnie niskim ryzykiem. Po pierwsze wykonywane są przez właścicieli nieruchomości, a termomodernizacja budynku czy też wymiana źródła ogrzewania podnosi jego wartość. Po drugie spłata części kapitału kredytu ze środków publicznych (np. ze zwrotu podatku PIT czy z dotacji otrzymanej w ramach programu „Czyste Powietrze”) ułatwia obsługę kredytu przez gospodarstwo domowe – czytamy w stanowisku NFOŚiGW.
NFOŚiGW zapowiada ponadto, że w celu usprawnienia procesu aplikacyjnego planuje uprościć wnioski aplikacyjne tak, żeby były bardziej przyjazne dla beneficjentów, a także chce skrócić czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosków przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i w sposób ciągły poprawiać jakość obsługi wnioskodawców.
Wkrótce ma się pojawić lista urządzeń objętych wsparciem w ramach programu Czyste Powietrze i ulgą podatkową, a Fundusz zamierza ponadto uruchomić kampanie społeczne zachęcające do termomodernizacji budynków i wymiany kotłów.
NFOŚIGW chce też podjąć dialog z Ministerstwem Finansów i Komisją Nadzoru Finansowego mający na celu zwiększenie dostępności instrumentów kredytowych na poprawę jakości powietrza.
NFOŚiGW podkreśla, że zaproponowane działania wynikają z rekomendacji zawartych w raporcie opracowanym przez Bank Światowy na zlecenie Komisji Europejskiej w ramach programu Catching Up Regions.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
