ME: pilotażowe klastry energii dostaną dofinansowanie z funduszy UE
Klastry energii. Podczas zorganizowanej w ubiegłym tygodniu przez Krajowy Instytut Energetyki Rozproszonej (KIER) konferencji pt. Narodziny nowej branży – klastry i spółdzielnie energetyczne dyrektor departamentu OZE w Ministerstwie Energii Andrzej Kaźmierski zasygnalizował, że resort energii wybierze pilotażowe projekty klastrów, które będą mogły liczyć na dofinansowanie ze środków unijnych.
Klastry energii to jeden z najważniejszych obszarów, na których w zakresie OZE skupia się resort energii. Zapis o klastrach znajdziemy w ostatniej nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, która jednak – poza zawarciem dosyć ogólnej definicji klastrów – nie precyzuje jeszcze zasad ich funkcjonowania, ani nie określa preferencji, z których takie podmioty miałyby korzystać.
Ministerstwo Energii zapewnia, że doprecyzuje zasady funkcjonowania klastrów w kolejnej nowelizacji ustawy o OZE, której projekt – jak wynikało z wcześniejszych wypowiedzi przedstawicieli resortu – powinniśmy poznać w najbliższych tygodniach.
Opracowaniu nowych regulacji dla klastrów ma pomóc ekspertyza, którą ostatnio zamówiło Ministerstwo Energii i która ma być gotowa w pierwszych dniach grudnia.
Jak informuje resort energii, wyniki ekspertyzy „pomogą w określeniu obszarów na wstępnej mapie niekomercyjnych źródeł finansowania działań związanych z tworzeniem oraz zarządzaniem klastrami energetycznymi”.
Mimo, że nie znamy jeszcze zasad funkcjonowania klastrów, ten temat cieszy się już dużym zainteresowaniem branży OZE, a Ministerstwo Energii chce promować powstanie pierwszych, pilotażowych klastrów.
Jak mówił ostatnio wiceminister energii Andrzej Piotrowski, „prace koncepcyjne i modelowe” w zakresie klastrów są już na zaawansowanym poziomie.
– Wprowadzenie koncepcji klastrów energii do znowelizowanej ustawy o OZE mobilizuje do długofalowego myślenia o energetyce odnawialnej. W przyszłości mogą one stanowić dodatkową formułę prowadzenia przedsięwzięć gospodarczych, szczególne na terenach słabo zurbanizowanych. Prosty sposób zarządzania energią z systemów zasilanych źródłami OZE przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego, poprawy jakości życia i środowiska naturalnego. Współdziałanie w ramach inicjatyw klastrowych przyspieszy tempo rozwoju terenów dotychczas zaniedbanych energetycznie i inwestycyjnie – informuje Ministerstwo Energii.
ME wybierze pilotażowe klastry
Aktualne plany Ministerstwa Energii w zakresie klastrów przedstawił dyrektor Departamentu Energii Odnawialnej w ME Andrzej Kaźmierski podczas odbywającej się w ubiegłym tygodniu konferencji pt. Narodziny nowej branży – klastry i spółdzielnie energetyczne, którą zorganizował Krajowy Instytut Energetyki Rozproszonej (KIER).
Wśród potencjalnych zalet klastrów dyrektor Kaźmierski wymieniał możliwość zarządzania popytem i taryfami, porozumienia się co do kształtowania konsumpcji energii, stworzenie impulsu dla rozwoju infrastruktury ładowania samochodów elektrycznych, która – jak zauważył – może być jednocześnie magazynami energii stabilizującymi pracę sieci elektroenergetycznej.
– Klastry spowodują wiele działań w kierunku badawczo-naukowym. Wiele instytucji już podjęło prace w kierunku małych kotłów, małych biogazowni, zgazowywania biomasy i innych rozwiązań, które mogą być powiązane z produkcją pelletu (…) po cenie specjalnej dla mieszkańców, którzy korzystają z tego, że są w klastrze – wyliczał dyrektor Kaźmierski.
Szef departamentu OZE w Ministerstwie Energii odniósł się również do zagadnienia – wydającego się kluczowym dla powodzenia idei klastrów – współpracy z lokalnym operatorem sieci. Na obecnym etapie prac nad klastrami nie jest zdefiniowane, w jaki sposób klastry mają współpracować z zakładami energetycznymi.
– Jeśli przejmujemy sieć, to wraz z jej kosztami, utrzymaniem, zarządzaniem, rozwojem i odpowiedzialnością. I to jest właśnie największe ryzyko. Być może współdzielenie sieci czy zmniejszenie opłat w zamian za partycypację w kosztach rozwoju, to jest kierunek porozumienia z operatorem sieci dystrybucyjnej. Z OSD należy się porozumiewać, to jest zapisane w ustawie – mówił dyrektor Kaźmierski, zaznaczając jednak, że nie jest przesądzone, na jakich warunkach ma funkcjonować takie porozumienie. Ocenił, że ta sfera nie może być „przeregulowana” i że powinno być to określone tak „aby żadna ze stron nie stała na straconej pozycji”.
Unijne dotacje dla pilotażowych klastrów
Jak ponadto informował dyrektor Kaźmierski, Ministerstwo Energii będzie wspierać powstanie pierwszych, pilotażowych klastrów, które mają być realizowane przy dofinansowaniu z Programu Operacyjnego Infrastruktura Środowisko lub Regionalnych Programów Operacyjnych.
Twórcy klastrów, którzy liczą na unijne fundusze, mają najpierw zgłosić się do Ministerstwa Energii, gdzie ich projekty będą podlegać ocenie pod kątem rekomendacji do wsparcia ze środków UE.
Andrzej Kaźmierski zapewnił, że w przyszłym miesiącu zostaną ogłoszone warunki konkursu, a sam konkurs, w którym ME oceni poszczególne projekty, ma zostać ogłoszony na początku 2017 r. Wcześniej resort energii ma też przeprowadzić dedykowaną temu zagadnieniu konferencję.
Jak mówił dyrektor Kaźmierski, ocenie będą podlegać w mniejszym stopniu warunki formalne, a oceniany będzie sam projekt – twórcy klastra mają określić m.in. rodzaje planowanych źródeł, obszar oddziaływania klastra, a także wskazać planowane efekty środowiskowe.
Projekt klastra wskazany przez ME – jak mówił dyr. Kaźmierski – „z pieczątką, że jest klastrem” – będzie rekomendowany do unijnego wsparcia z POIiŚ lub RPO.
Przedstawiciel resortu energii zastrzegł, że finansowanie będzie kierowane do podmiotów gospodarczych, nie do klastra jako całości – dofinansowanie otrzymają podmioty, do których należą poszczególne instalacje.
Dyrektor Kaźmierski dopuścił jednocześnie możliwość etapowego powstawania klastrów, zaczynając np. od źródeł fotowoltaicznych i realizując kolejne elementy klastrów w następnych etapach.
– Jest jeszcze czas do przygotowania. Ważne, żeby wiedzieć, co się chce osiągnąć, jakie źródła energii są potrzebne, jakie jest zapotrzebowanie, jaki jest proces dochodzenia – mówił dyrektor Kaźmierski i dodawał, że „nikt nie zakłada”, że klaster od razu będzie realizować wszystkie zaplanowane zadania.
Nowa ustawa o energetyce rozproszonej?
Przy okazji dyrektor departamentu OZE w Ministerstwie Energii zasygnalizował możliwość podjęcia w przyszłości prac nad osobną ustawą na temat energetyki rozproszonej, do której zostaną przeniesione obszary związane z działalnością klastrów, ale także prosumentów czy sprzedaży sąsiedzkiej.
– Energetyka rozproszona nie stoi w opozycji do energetyki systemowej. Jedna i druga musi istnieć. Bezpieczeństwo jest w energetyce systemowej (…) bezpieczeństwo jest też w energetyce rozproszonej – tu jest bezpieczeństwo lokalne w razie awarii sieci, a tam jest bezpieczeństwo w razie awarii lokalnej – mówił Andrzej Kaźmierski.
– Takie podejście stworzy nową jakość, która umożliwi efektywne gospodarowanie surowcami i miejscowym potencjałem przy udziale alternatywnych źródeł energii – mówił podczas jednego z ostatnich spotkań na temat klastrów wiceminister energii Andrzej Piotrowski.
gramwzielone.pl