Przekroczenie dopuszczalnych zanieczyszczeń niemal w całym kraju

Przekroczenie dopuszczalnych zanieczyszczeń niemal w całym kraju
Fot. Toni, flickr cc

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska opublikował raport dotyczący oceny jakości powietrza za rok 2014. Wyniki raportu pokazują, że przekroczenie dopuszczalnych norm stężeń szkodliwych pyłów w powietrzu wynikających z tzw. niskiej emisji, czy rakotwórczego benzo(a)pirenu, występuje niemal na całym obszarze Polski.

Roczną ocenę jakości powietrza za 2014 r., którą podsumowano w raporcie Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2014, wykonano w wojewódzkich inspektoratach ochrony środowiska zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska.

Ocena jakości powietrza za 2014 rok, wykonana w oparciu o kryteria ustanowione w celu ochrony zdrowia, dotyczyła 12 substancji. W badaniu uwzględniono zanieczyszczenie m.in. dwutlenkiem siarki i azotu, tlenkiem węgla, benzenem, pyłem PM10 i PM2,5, ołowiem, arsenem, kadmem czy benzo(a)pirenem.

REKLAMA

W badaniach uwzględniono pomiary dla 46 stref: aglomeracje, strefy – miasta powyżej 100 tys. mieszkańców oraz strefy – pozostałe części województw.

Strefy zaliczone do klasy C to miejsca, w których miało miejsce przekroczenie określonych wartości dla jednego lub kilku zanieczyszczeń. Natomiast strefy B to miejsca, w których stwierdzono stężenie zanieczyszczeń „powyżej poziomu dopuszczalnego lecz nie przekraczajace poziomu dopuszczalnego powiększonego o margines tolerancji”.

Jak informuje Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, w przypadku stref, dla których zostały uchwalone programy ochrony powietrza, a standardy jakości powietrza są przekraczane, co skutkuje przypisaniem klasy C, zarząd województwa jest obowiązany opracować projekt aktualizacji programu. Powinien zrobić to w terminie 3 lat od dnia wejścia w życie uchwały sejmiku województwa w sprawie programu ochrony powietrza, określając w projekcie działania ochronne dla grup ludności wrażliwych na przekroczenie, obejmujących w szczególności osoby starsze i dzieci.

REKLAMA

Największy zasięg terytorialny mają zanieczyszczenia wynikające z tzw. niskiej emisji, czyli spalinami emitowanymi w okresie zimowym z domowych palenisk. Chodzi głównie o pyły PM2,5 i PM10, ale także benzo(a)piren.

W przypadku pyłu PM2,5 do klasy C przypisano aż 47,8% stref, natomiast w przypadku pyłu PM10 – aż 91,3% stref. Jeszcze większe przekroczenie dopuszczalnych norm stężenia odnotowano w przypadku silnie rakotwórczego benzo(a)pirenu. Poziom docelowy, określony dla stężeń średnich rocznych B(a)P, został przekroczony w 2014 roku na 127 stanowiskach – co stanowiło ok. 95% stanowisk w kraju.

Częste występowanie w Polsce stężeń B(a)P wyższych od wartości normatywnej wiąże się z jego emisją z procesów spalania paliw w sektorze komunalnym i mieszkaniowym w sezonie zimowym. Do ogrzewania budynków często wykorzystuje się paliwa stałe, takie jak węgiel, drewno, a niekiedy również odpady i śmieci. W dalszym ciągu stosowane są piece, kotły, paleniska o niskiej sprawności energetycznej, nie gwarantujące właściwych warunków spalania. Wzrost emisji B(a)P ze źródeł tzw. „niskiej emisji” w okresie zimy, w powiązaniu z gorszymi warunkami dyspersji zanieczyszczeń w sezonie chłodnym, przyczynia się do wyraźnego wzrostu dobowych stężeń B(a)P w tym okresie – czytamy w raporcie GIOŚ.

Na stronie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska jest dostępna mapa pokazująca zanieczyszczenie powietrza na terenie kraju.

Link do raportu Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2014 [PDF] wraz z danymi dla poszczególnych regionów kraju [PDF].

gramwzielone.pl