Unijne dotacje na energię odnawialną na Dolnym Śląsku w RPO 2014-2020

Przed świętami Komisja Europejska zatwierdziła pierwsze z Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020. Wśród nich jest RPO 2014-2020 dla województwa dolnośląskiego. Spora część budżętu nowego RPO dla Dolnego Śląska zostanie przeznaczona na dofinansowanie projektów zakładających produkcję energii odnawialnej czy zwiększanie efektywności energetycznej w budownictwie i transporcie. 

Komisja Europejska przyjęła w dniu 18 grudnia 2014 r. „Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego na lata 2014-2020”. Akceptacja RPO 2014-2020 dla Dolnego Śląska przez Brukselę otwiera drogę do realizacji pierwszych konkursów, w tym konkursów, w których będzie można ubiegać się o wsparcie na projekty z zakresu odnawialnych źródeł energii. 

Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 2014-2020 (RPO WD) składa się z 11 osi priorytetowych, w tym 7 współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (1 mld 618,9 mln euro) i 4 z Europejskiego Funduszu Społecznego (554,4 mln euro). Na cały Program została przeznaczona kwota 2 miliardów 252 milionów euro, czyli około 9 miliardów złotych. 

REKLAMA

Unijne fundusze na energię odnawialną z RPO 2014-2020 dla Dolnego Śląska będą udostępniane w ramach osi priorytetowej nr 3 „Gospodarka niskoemisyjna”, której budżet wynosi 392,3 mln euro. 

Zgodnie z planem dolnośląskiego Urzędu Marszałkowskiego, działania osi „Gospodarka niskoemisyjna” będą ukierunkowane na zwiększenie poziomu produkcji energii ze źródeł odnawialnych, a także na zwiększenie efektywności energetycznej w MŚP, w budynkach użyteczności publicznej i budynkach mieszkalnych wielorodzinnych oraz na zwiększenie produkcji energii w wysokosprawnych instalacjach i na wdrażanie strategii niskoemisyjnych.

3.1. Produkcja i dystrybucja energii ze źródeł odnawialnych

Pierwszym z wyodrębionych priorytetów w ramach osi nr 3 w ramach RPO WD 2014-2014 jest priorytet nr 3.1 „Produkcja i dystrybucja energii ze źródeł odnawialnych”.

W opisie tego priorytetu władze woj. dolnośląskiego podkreślają kierowanie wsparcia dla projektów z zakresu energetyki rozproszonej i mikrogeneracji, zgodnych z planami gospodarki niskoemisyjnej czy kompleksowych projektów gmin i powiatów zakładających rozwój energetyki prosumenckiej. 

– Demonopolizacja i prywatyzacja sektora energetycznego, umożliwiająca budowę źródeł w pobliżu odbiorców końcowych wykorzystujących lokalne zasoby energii, dodatkowo pobudzi rozwój generacji rozproszonej, której wykorzystaniem zainteresowane jest ponad 55 % gmin regionu. Ta tendencja da szerokie możliwości dla rozwoju szeregu technologii produkcji i dystrybucji energii z OZE, w tym mikrogeneracji (małe elektrownie wiatrowe oraz wodne, systemy fotowoltaiczne, mikrobiogazownie), co zaowocuje w przyszłości zwiększeniem roli  sektora OZE, jako aktywnie wspierającego rynek pracy w województwie – czytamy w RPO WD 2014-2020. 

Wsparciem objęte będą przedsięwzięcia polegające na budowie oraz modernizacji infrastruktury służącej wytwarzaniu energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, np.: energii słonecznej, energii wiatru, energii geotermalnej i biopaliw (biogaz, biomasa, bioolej- jedynie II i III generacji), energii spadku wody (wyłącznie na już istniejących budowlach piętrzących, wyposażonych w hydroelektrownie, przy jednoczesnym zapewnieniu pełnej drożności budowli dla przemieszczeń fauny wodnej) – mające na celu produkcję energii elektrycznej i/lub cieplnej wraz z podłączeniem tych źródeł do sieci dystrybucyjnej/przesyłowej, z wyłączeniem źródeł w układzie wysokosprawnej kogeneracji i trigeneracji.

W ramach priorytetu 3.1 finansowana będzie również budowa i modernizacja sieci elektroenergetycznej umożliwiającej przyłączanie jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych do systemów dystrybucyjnych i Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.

Wśród potencjalnych beneficjentów priorytetu 3.1 wyróżnia się: 

•  jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia;
•  jednostki organizacyjne jst;
•  jednostki sektora finansów publicznych, inne niż wymienione powyżej;
• przedsiębiorstwa energetyczne, w tym MŚP i przedsiębiorstwa sektora ekonomii społecznej;
• organizacje pozarządowe;
• spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe;
• towarzystwa budownictwa społecznego;
• grupy producentów rolnych;
• jednostki naukowe;
• uczelnie/szkoły wyższe ich związki i porozumienia;
• organy administracji rządowej w zakresie związanym z prowadzeniem szkół;
• PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne;
• kościoły, związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków
• wyznaniowych;
• podmiot wdrażający instrument finansowy.

Projekty będą wybierane w trybie konkursowym. Warunkiem jest ich realizacja na terenie województwa dolnoślaskiego. 

Kryteria wyboru projektów do dofinansowania w ramach priorytetu 3.1

Kluczowe w ramach oceny projektów będzie kryterium efektywności kosztowej w powiązaniu z osiąganymi efektami ekologicznymi w stosunku do planowanych
nakładów finansowych. Poza tym o wsparciu takich projektów decydować będą także inne osiągane rezultaty w stosunku do planowanych nakładów finansowych (np. wielkość redukcji CO₂). Jednym z czynników branych pod uwagę przy wyborze takich inwestycji do wsparcia, będzie koncepcja opłacalności, czyli najlepszego stosunku wielkości środków unijnych przeznaczonych na uzyskanie 1 MWh energii lub 1 MW mocy zainstalowanej wynikających z budowy danej instalacji. Wzmocnieniu efektów realizowanych projektów służyć będzie wdrożenie inteligentnych systemów zarządzania energią w oparciu o technologie TIK. W trakcie oceny będą brane pod uwagę również aspekty dotyczące lokalizacji inwestycji wględem Obszarów Natura 2000 (w szczególności obszarów specjalnej ochrony ptaków) oraz szlaków migracyjnych zwierząt. 

Preferowane będą projekty:

• partnerskie i zapewniające wysoki efekt ekologiczny;
• zgodne z planami dotyczącymi gospodarki niskoemisyjnej;
• kompleksowe – obejmujące istotny fragment gminy, czy powiatu, bądź cały ich obszar, np. w formie programów inicjowanych przez jst., obejmujących działania o charakterze prosumenckim, zmierzające do ograniczenia niskiej emisji oraz zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym.

3.2 Efektywność energetyczna w MŚP

Kolejnym priorytetem umożliwiającym pozyskanie unijnego dofinansowania na energię odnawialną będzie priorytet nr 3.2 „Efektywność energetyczna MŚP”. 

Wsparciem objęte zostaną projekty dotyczące głębokiej modernizacji energetycznej obiektów, w tym wymiany lub modernizacji źródła energii, mające na celu zwiększenie efektywności energetycznej poprzez zmniejszenie strat ciepła oraz zmniejszenie zużycia energii elektrycznej z ewentualnym uwzględnieniem OZE (z wyłączeniem źródeł w układzie wysokosprawnej kogeneracji i trigeneracji). W przypadku inwestycjei w urządzenia do ogrzewania wsparcie może zostać udzielone na inwestycje w odnawialne źródła energii oraz w kotły spalające biomasę lub ewentualnie paliwa gazowe, ale jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy osiągnięte zostanie znaczne zwiększenie efektywności energetycznej oraz gdy istnieją szczególnie pilne potrzeby. Inwestycje muszą przyczyniać się do zmniejszenia emisji CO2 i innych zanieczyszczeń powietrza oraz do znacznego zwiększenia oszczędności energii. Wspomniane inwestycje mogą zostać wsparte jedynie w przypadku, gdy podłączenie do sieci ciepłowniczej na danym obszarze nie jest uzasadnione ekonomicznie. Dofinansowanie uzyskają projekty, których efektem realizacji będzie oszczędność energii na poziomie nie mniejszym niż 25%. Dodatkowo będzie możliwe wsparcie instalacji odzyskujących ciepło odpadowe zgodnie z definicją w dyrektywie 2012/27/UE3.

W ramach priorytetu 3.2 finansowane będą przedsięwzięcia zakładające zastosowanie technologii efektywnych energetycznie w przedsiębiorstwie (w tym modernizacja i rozbudowa linii produkcyjnych na bardziej efektywne energetycznie oraz wprowadzenie systemów zarządzania energią). Warunkiem wstępnym realizacji inwestycji będzie przeprowadzenie właściwej oceny potrzeb i metod osiągnięcia oszczędności energii w sposób opłacalny, tak aby czynnikiem decydującym o wyborze takich inwestycji był najlepszy stosunek wykorzystania zasobów do osiągniętych rezultatów.

Obowiązkowym warunkiem poprzedzającym realizacje takich projektów będzie przeprowadzenie audytów energetycznych, które posłużą weryfikacji faktycznych oszczędności energii oraz wynikających z nich wymiernych skutków finansowych dla przedsiębiorstwa. 

Wśród potencjalnych beneficjentów priorytetu 3.2 wyróżnia się: 

•  MŚP
•  grupy producentów rolnych;
•  podmiot wdrażający instrument finansowy;
•  przedsiębiorstwa z większościowym udziałem JST

Kryteria wyboru projektów do dofinansowania w ramach priorytetu 3.2

Kluczowe w ramach oceny projektów będzie kryterium efektywności kosztowej w powiązaniu z osiąganymi efektami ekologicznymi w stosunku do planowanych nakładów finansowych. Poza tym o wsparciu takich projektów decydować będą także inne osiągane rezultaty w stosunku do planowanych nakładów finansowych (np. wielkość redukcji CO₂). Efekty (wskaźniki) realizacji projektów: zmniejszenie zużycia energii końcowej w wyniku realizacji projektów [GJ/rok], Ilość zaoszczędzonej energii cieplnej, Ilość zaoszczędzonej energii elektrycznej będą monitorowane na etapie wdrażania i udostępniane jako informacja dodatkowa w rocznym sprawozdaniu monitoringowym. W przypadku inwestycji dotyczących źródeł ciepła, wsparte projekty muszą skutkować redukcją CO2 w odniesieniu do istniejących instalacji (o co najmniej 30% w przypadku zamiany spalanego paliwa). Projekty powinny być uzasadnione ekonomicznie i społecznie oraz, w stosownych przypadkach, przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu.

Wsparcie powinno być uwarunkowane wykonaniem inwestycji zwiększających efektywność energetyczną i ograniczające zapotrzebowanie na energię w budynkach, w których wykorzystywana jest energia ze wspieranych urządzeń. Inwestycje w tym zakresie mają długotrwały charakter i dlatego powinny być zgodne z właściwymi przepisami unijnymi. Wspierane urządzenia do ogrzewania powinny od początku okresu programowania charakteryzować się obowiązującym od końca 2020r. minimalnym poziomem efektywności energetycznej i normami emisji zanieczyszczeń, które zostały określone w środkach wykonawczych do dyrektywy 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającej ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią. Wzmocnieniu efektów realizowanych projektów służyć będzie wdrożenie inteligentnych systemów zarządzania energią w oparciu o technologie TIK.

Preferowane będą projekty:

• których efektem realizacji będzie oszczędność energii na poziomie nie mniejszym niż 60 %;
• wykorzystujące odnawialne źródła energii;
• w których wsparcie udzielane jest poprzez przedsiębiorstwa usług energetycznych (ESCO).

3.3 Efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej i sektorze mieszkaniowym 

Kolejnym priorytetem umożliwiającym pozyskanie unijnego dofinansowania na energię odnawialną będzie priorytet nr 3.3 „Efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej i sektorze mieszkaniowym”.

Wspierane będą działania związane z modernizacją energetyczną budynków (użyteczności publicznej i mieszkalnych wielorodzinnych) promujące jej kompleksowy wymiar, tzw. głęboką modernizację opartą o system monitorowania i zarządzania energią oraz dotyczące wymiany oświetlenia na energooszczędne. W obszarze ochrony zdrowia projekty z zakresu termomodernizacji mogą dotyczyć tylko obiektów, których funkcjonowanie będzie uzasadnione w kontekście map potrzeb opracowanych przez Ministerstwo Zdrowia.

W ramach priorytetu możliwa będzie realizacja projektów dotyczących m.in. ocieplenia obiektów, modernizacji systemów grzewczych wraz z wymianą i podłączeniem do źródła ciepła, systemów wentylacji i klimatyzacji, oraz instalacji OZE (z wyłączeniem źródeł w układzie wysokosprawnej kogeneracji i trigeneracji) na potrzeby modernizowanych energetycznie budynków. W przypadku inwestycji w urządzenia do ogrzewania) wsparcie może zostać udzielone na odnawialne źródła energii oraz w kotły spalające biomasę lub ewentualnie paliwa gazowe, ale jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy osiągnięte zostanie znaczne zwiększenie efektywności energetycznej oraz gdy istnieją szczególnie pilne potrzeby. Inwestycje muszą przyczyniać się do zmniejszenia emisji CO2 i innych zanieczyszczeń powietrza oraz do znacznego zwiększenia oszczędności energii. Wspomniane inwestycje mogą zostać wsparte jedynie w przypadku, gdy podłączenie do sieci ciepłowniczej na danym obszarze nie jest uzasadnione ekonomicznie.

W ramach priorytetu możliwe do realizacji będą również, jako projekty demonstracyjne, publiczne inwestycje w zakresie budownictwa o znacznie podwyższonych parametrach energetycznych w budynkach użyteczności publicznej. Realizowane przedsięwzięcia wynikać powinny z planów gospodarki niskoemisyjnej. Ponieważ warunkiem wstępnym realizacji inwestycji będzie przeprowadzenie właściwej oceny potrzeb i metod osiągnięcia oszczędności energii i redukcji emisji w sposób opłacalny, tak aby czynnikiem decydującym o wyborze takich inwestycji był najlepszy stosunek wykorzystania zasobów do osiągniętych rezultatów, obowiązkowym warunkiem poprzedzającym realizacje takich projektów będzie przeprowadzenie audytów energetycznych, które posłużą do weryfikacji faktycznych oszczędności energii oraz wynikających z nich wymiernych skutków finansowych.

Dofinansowanie uzyskają projekty, których efektem realizacji będzie oszczędność energii na poziomie nie mniejszym niż 25%. Zarówno w przypadku budynków użyteczności publicznej, jak i mieszkaniowych nie wyklucza się zastosowania różnych form partnerstwa publiczno-prywatnego przy realizacji projektów biorąc pod uwagę inne dostępne mechanizmy wsparcia tego sektora.

Wśród potencjalnych beneficjentów priorytetu 3.3 wyróżnia się: 

• jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia;
• podmioty publiczne, których właścicielem jest JST lub dla których podmiotem założycielskim jest JST;
• jednostki organizacyjne jst;
• spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe;
• towarzystwa budownictwa społecznego;
• organizacje pozarządowe;
• PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne;
• kościoły, związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych;
• podmiot wdrażający instrument finansowy.

Kryteria wyboru projektów do dofinansowania w ramach priorytetu 3.3

REKLAMA

Efekty (wskaźniki) realizacji projektów: zmniejszenie zużycia energii końcowej w wyniku realizacji projektów [GJ/rok], ilość zaoszczędzonej energii cieplnej, ilość
zaoszczędzonej energii elektrycznej będą monitorowane na etapie wdrażania i udostępniane jako informacja dodatkowa w rocznym sprawozdaniu monitoringowym. Wzmocnieniu efektów realizowanych projektów służyć będzie wdrożenie inteligentnych systemów zarządzania energią w oparciu o technologie TIK.

Kluczowe w ramach oceny projektów będzie kryterium efektywności kosztowej w powiązaniu z osiąganymi efektami ekologicznymi w stosunku do planowanych nakładów finansowych. Poza tym o wsparciu takich projektów decydować będą także inne osiągane rezultaty w stosunku do planowanych nakładów finansowych (np. wielkość redukcji CO₂, wielkość redukcji PM10).

W przypadku inwestycji dotyczących źródeł ciepła, wsparte projekty muszą skutkować redukcją CO2 w odniesieniu do istniejących instalacji (o co najmniej 30% w przypadku zamiany spalanego paliwa). Projekty powinny być uzasadnione ekonomicznie i społecznie oraz, w stosownych przypadkach, przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu. Wsparcie powinno być uwarunkowane wykonaniem inwestycji zwiększających efektywność energetyczna i ograniczające zapotrzebowanie na energię w budynkach, w których wykorzystywana jest energia ze wspieranych urządzeń. Inwestycje w tym zakresie mają długotrwały charakter i dlatego powinny być zgodne z właściwymi przepisami unijnymi. Wspierane urządzenia do ogrzewania powinny od początku okresu programowania charakteryzować się obowiązującym od końca 2020r. minimalnym poziomem efektywności energetycznej i normami emisji zanieczyszczeń, które zostały określone w środkach wykonawczych do dyrektywy 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającej ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią.

Preferowane będą projekty:

• kompleksowe – obejmujące istotny fragment gminy, czy powiatu, bądź cały ich obszar, w formie programów inicjowanych przez jst lub innych beneficjentów, obejmujących działania o charakterze prosumenckim, zmierzających do ograniczenia emisji „kominowej” oraz zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym;
• wykorzystujące systemy zarządzania energią;
• realizowane w obiektach podłączonych do sieci ciepłowniczej, lub w których
• jednym z celów realizacji jest podłączenie obiektu do sieci ciepłowniczej;
• których efektem realizacji będzie oszczędność energii na poziomie nie mniejszym niż 60 %;
• wykorzystujące odnawialne źródła energii;
• w których wsparcie udzielane jest poprzez przedsiębiorstwa usług energetycznych (ESCO).

3.4 Wdrażanie strategii niskoemisyjnych 

W ramach osi nr 3 przewidziano też priorytet 3.4 „Wdrażanie strategii niskoemisyjnych”. Priorytet 3.4 podzielono na cele 3.4.1 Ograniczona niska emisja transportowa w ramach kompleksowych strategii niskoemisyjnych, a także 3.4.2. Ograniczona niska emisja kominowa w ramach kompleksowych strategii niskoemisyjnych.

Cel 3.4.1

Inwestycje w transport miejski ramach PI będą przyczyniać się do osiągnięcia niskoemisyjnej i zrównoważonej mobilności w miastach. Muszą one wynikać z przygotowanych przez samorządy planów, zawierających odniesienia do kwestii przechodzenia na bardziej ekologiczne i zrównoważone systemy transportowe w miastach. Funkcję takich dokumentów mogą pełnić plany dotyczące gospodarki niskoemisyjnej lub Strategie ZIT lub plany mobilności miejskiej. Dokumenty te powinny określać lokalne uwarunkowania oraz kierunki planowanych interwencji na danym obszarze i w zależności od zidentyfikowanych potrzeb zawierać odniesienia lub wskazywać adekwatne obowiązujące dokumenty zawierające odniesienia do takich kwestii jak np: zbiorowy transport pasażerski, transport niezmotoryzowany, intermodalność, transport drogowy, zarzadzanie mobilnością, wykorzystanie inteligentnych systemów transportowych (ITS), logistyka miejska, bezpieczeństwo ruchu drogowego w miastach, wdrażanie nowych wzorców użytkowania czy promocja ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów (czyste paliwa i pojazdy).

Wsparciem objęte będą projekty związane ze zrównoważoną mobilnością miejską i podmiejską dotyczące zakupu oraz modernizacji niskoemisyjnego taboru szynowego i autobusowego dla połączeń miejskich i podmiejskich a także inwestycje ograniczające indywidualny ruch zmotoryzowany w centrach miast np. P&R, zintegrowane centra przesiadkowe, wspólny bilet, drogi rowerowe, ciągi piesze, itp. Ponadto inwestycje związane z energooszczędnym oświetleniem miejskim oraz systemami zarządzania ruchem i energią. Inwestycje dotyczące transportu miejskiego w ramach PI powinny ponadto spełniać poniższe warunki:
• Inwestycje z RPO będą komplementarne z inwestycjami realizowanymi w ramach właściwych krajowych programów operacyjnych. W przypadku miast wojewódzkich i powiązanych z nimi funkcjonalnie obszarów instrumentem koordynacji jest Strategia ZIT.
•Inwestycje w drogi lokalne lub regionalne mogą być finansowane jedynie jako niezbędny i uzupełniający element projektu dotyczącego systemu zrównoważonej mobilności miejskiej. Samodzielne projekty dotyczące wyłącznie infrastruktury drogowej nie będą akceptowane w ramach PI.
•W miastach posiadających transport szynowy (tramwaje) preferowany będzie rozwój tej gałęzi transportu zbiorowego poprzez inwestycje w infrastrukturę szynową i tabor.
•Jeżeli z planów lub dokumentów strategicznych albo z analizy kosztów i korzyści odnoszących się do zrównoważonej mobilności miejskiej wynika potrzeba zakupu autobusów, dozwolony jest zakup pojazdów spełniających normę emisji spalin co najmniej EURO VI. Priorytetowo będzie jednak traktowany zakup pojazdów o alternatywnych systemach napędowych (elektrycznych, hybrydowych, biopaliwa, napędzanych wodorem, itp.).
•Zakupowi niskoemisyjnego taboru powinny towarzyszyć inwestycje w niezbędną dla właściwego funkcjonowania zrównoważonej mobilności infrastrukturę. Inwestycje te nie będą obejmowały prac remontowych, jak również nie będą dotyczyły bieżącego utrzymania infrastruktury.

Cel 3.4.2

Wszystkie projekty dotyczące zwalczania emisji kominowej będą musiały być zgodne z Planami Gospodarki Niskoemisyjnej. Ponadto, mając na uwadze wnioski i zalecenia wynikające z Programu Ochrony Powietrza dla województwa dolnośląskiego interwencja bedzie skierowana głównie na wymianę i dostosowanie do wybranych rodzajów paliw, źródeł ciepła w budynkach jednorodzinnych. Wsparcie może zostać udzielone na inwestycje w odnawialne źródła energii oraz w kotły spalające biomasę lub ewentualnie paliwa gazowe, ale jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy osiągnięte zostanie znaczne zwiększenie efektywności energetycznej oraz gdy istnieją szczególnie pilne potrzeby. Inwestycje muszą przyczyniać się do zmniejszenia emisji CO2 i innych zanieczyszczeń powietrza oraz do znacznego zwiększenia oszczędności energii. W związku z tym, głównym zadaniem będzie sukcesywna likwidacja nieekologicznych źródeł ciepła, wymiana na nowe a tym samym zmniejszanie emisji zanieczyszczeń do powietrza.

Wspierane będą działania związane z modernizacją systemów grzewczych (wymiana źródła ciepła wraz z podłączeniem, połączona z odchodzeniem od wysokoemisyjnych paliw stałych), mających na celu redukcję emisji „kominowej” w budynkach jednorodzinnych, które mogą być uzupełniane poprzez instalację OZE (z wyłączeniem źródeł w układzie wysokosprawnej kogeneracji i trigeneracji). Wsparcie będzie realizowane w ramach programów o charakterze prosumenckim (odbiorcą końcowym pomocy byliby wówczas mieszkańcy), inicjowanych przez jst lub innych beneficjentów.

Warunkiem wstępnym realizacji inwestycji będzie przeprowadzenie właściwej oceny potrzeb i metod osiągnięcia oszczędności energii i redukcji emisji w sposób opłacalny, tak aby czynnikiem decydującym o wyborze takich inwestycji był najlepszy stosunek wykorzystania zasobów do osiągniętych rezultatów, obowiązkowym warunkiem poprzedzającym realizacje projektów będzie przeprowadzenie audytów energetycznych, które posłużą do weryfikacji faktycznych oszczędności energii oraz wynikających z nich wymiernych skutków finansowych. Wspomniane inwestycje mogą zostać wsparte jedynie w przypadku, gdy podłączenie do sieci ciepłowniczej na danym obszarze nie jest uzasadnione ekonomicznie. 

Preferowane powinny być instrumenty finansowe w przypadku powyższych inwestycji. Możliwość użycia instrumentów finansowych na tego typu projekty będzie przedmiotem oceny ex-ante.

Wśród potencjalnych beneficjentów priorytetu 3.4 wyróżnia się: 

• jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia;
• jednostki organizacyjne jst;
• jednostki sektora finansów publicznych, inne niż wymienione powyżej;
• przedsiębiorcy będący zarządcami infrastruktury lub świadczący usługi w zakresie
• transportu zbiorowego na terenach miejskich i podmiejskich; ;
• organizacje pozarządowe;
• PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne;
• podmiot wdrażający instrument finansowy.

Kryteria wyboru projektów do dofinansowania w ramach priorytetu 3.4:

Cel 3.4.1

• w miastach powyżej 20 tyś. mieszkańców;
• poprawiające dostępność do obszarów koncentracji ludności i/lub aktywności gospodarczej, a także do rynku pracy i usług publicznych;
• projekty multimodalne uwzględniające połączenie różnych nisko i zero emisyjnych środków transportu;
• realizowane w miejscowościach uzdrowiskowych;
• dotyczące zakupu taboru o alternatywnych źródłach zasilania (elektryczne, gazowe, wodorowe, hybrydowe);

Cel 3.4.2

• dotyczące systemów grzewczych opartych na paliwach inne niż stałe
• wykorzystujące OZE;
• realizowane w miejscowościach uzdrowiskowych;
• wykorzystujące systemy zarządzania energią;
• których efektem realizacji będzie redukcja emisji CO2 o więcej niż 30%;
• w których wsparcie udzielane jest poprzez przedsiębiorstwa usług energetycznych
  (ESCO).

3.5 Wysokosprawna kogeneracja 

Celem tego priorytetu jest promocja wykorzystywania wysokosprawnej kogeneracji ciepła i energii elektrycznej w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe, a także zwiększona produkcja energii w wysokosprawnych instalacjach w regionie

Wspierane będą przedsięwzięcia dotyczące budowy lub przebudowy jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w wysokosprawnej kogeneracji i trigeneracji (również wykorzystujące OZE) wraz z niezbędnymi przyłączeniami, jak również działania mające na celu zastąpienie istniejących jednostek wytwarzania energii. 

Wsparcie otrzyma budowa, uzasadnionych pod względem ekonomicznym, nowych instalacji wysokosprawnej kogeneracji o jak najmniejszej z możliwych emisji CO2 oraz innych zanieczyszczeń powietrza. W przypadku nowych instalacji powinno zostać osiągnięte co najmniej 10% uzysku efektywności energetycznej w porównaniu do rozdzielonej produkcji energii cieplnej i elektrycznej przy zastosowaniu najlepszych dostępnych technologii. Ponadto wszelka przebudowa istniejących instalacji na wysokosprawną kogenerację musi skutkować redukcją CO2 o co najmniej 30% w porównaniu do istniejących instalacji. 

Dopuszczona jest pomoc inwestycyjna dla wysokosprawnych instalacji spalających paliwa kopalne pod warunkiem, że te instalacje nie zastępują urządzeń o niskiej emisji, a inne alternatywne rozwiązania byłyby mniej efektywne i bardziej emisyjne

Wśród potencjalnych beneficjentów priorytetu 3.5 wyróżnia się: 

• jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia;
• jednostki organizacyjne jst;
• jednostki sektora finansów publicznych, inne niż wymienione powyżej;
• przedsiębiorstwa energetyczne;
• organizacje pozarządowe;
• spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe;
• stowarzystwa budownictwa społecznego;
• jednostki naukowe;
• uczelnie/szkoły wyższe ich związki i porozumienia;
• organy administracji rządowej w zakresie związanym z prowadzeniem szkół;
• PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne;
• kościoły, związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych;
• podmioty lecznicze oraz ich konsorcja;

Preferowane będą projekty:

• zakładające wykorzystanie OZE;
• zgodne z planami dotyczącymi gospodarki niskoemisyjnej;
• których efektem realizacji będzie redukcja emisji CO₂ o więcej niż 30%;
• w których wsparcie udzielane jest poprzez przedsiębiorstwa usług energetycznych (ESCO).

Kryteria wyboru projektów do dofinansowania w ramach priorytetu 3.5:

W ramach Programu wsparte mogą zostać jedynie projekty zapewniające jak najniższy poziom emisji CO2 oraz innych zanieczyszczeń powietrza, a w szczególności PM 10. Kluczowe w ramach oceny projektów będzie kryterium efektywności kosztowej w powiązaniu z osiąganymi efektami ekologicznymi w stosunku do planowanych nakładów finansowych. Projekty powinny być uzasadnione ekonomicznie oraz w stosownych przypadkach przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu. Poza tym o wsparciu takich projektów decydować będą także inne osiągane rezultaty w stosunku do planowanych nakładów finansowych (np. wielkość redukcji CO₂). Wskaźnik realizacji projektów dotyczacy zmniejszenia CO2 będzie monitorowany na etapie wdrażania i udostępniany jako informacja dodatkowa w rocznym sprawozdaniu monitoringowym. Wzmocnieniu efektów realizowanych projektów służyć będzie wdrożenie inteligentnych systemów zarządzania energią w oparciu o technologie TIK. 

Projekty powinny być uwarunkowane wykonaniem inwestycji zwiększających efektywność energetyczną i ograniczających zapotrzebowanie na energię w budynkach, do których doprowadzona jest energia ze wspieranych instalacji przy zapewnieniu, że inwestycje są oparte na zapotrzebowaniu na ciepło użytkowe.

Sposób finansowania

Planuje się możliwość wykorzystania instrumentów finansowych oraz połączenia dotacji i wsparcia w postaci instrumentu finansowego. Zastosowanie instrumentów finansowych powinno być rozważone w przypadku wsparcia inwestycji, które są potencjalnie finansowo wykonalne. Szczegóły finansowania nie są jednak jeszcze znane. 

Kiedy pierwsze konkursy?

Ogłaszając przyjęcie RPO 2014-2020 dla Dolnego Śląska, marszałek województwa Cezary Przybylski ocenił, że pierwsze konkursy na projekty realizowane w ramach nowej perspektywy budżetowej UE powinny być ogłoszone już pod koniec drugiego kwartału br. 

Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 2014-2020 [PDF]

gramwzielone.pl