Więcej praw dla odbiorców i prosumentów, mniej subsydiów dla węgla
Wczoraj członkowie Parlamentu Europejskiego przegłosowali regulacje mające wzmocnić pozycję odbiorców energii, w tym produkujących własną energię prosumentów. Przyjęte wczoraj przepisy ograniczą też możliwość subsydiowania przez państwa Unii Europejskiej elektrowni spalających paliwa kopalne.
Parlament Europejski zatwierdził kluczowe regulacje składające się na pakiet rozwiązań „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”, czyli na nową, unijną strategię energetyczną na zbliżającą się dekadę.
Porozumienie w sprawie rozporządzenia w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej zostało zatwierdzone 544 głosami „za”, 76 europarlamentarzystów było przeciw, a 40 wstrzymało się od głosu. Z kolei porozumienie w sprawie dyrektywy dotyczącej wspólnych zasad dla wewnętrznego rynku energii elektrycznej poparło 551 posłów, 72 było przeciw, a 37 wstrzymało się od głosu.
Wcześniej, pod koniec ubiegłego roku, regulacje składające się na reformę rynku energii elektrycznej uzgodniono na spotkaniach ministrów energii w ramach Rady UE.
Jakie zapisy dotyczące odbiorców energii w Unii Europejskiej zawierają przepisy przegłosowane wczoraj przez Parlament Europejski?
Nowe przepisy wprowadzają m.in. dynamiczne ceny energii kształtowane przez bieżący popyt i podaż energii.
To związanie może być szczególnie istotne dla prosumentów posiadających własne instalacje fotowoltaiczne, w przypadku których największa produkcja występuje z reguły, gdy w systemie energetycznym jest największe zapotrzebowanie na energię.
Poza tym wprowadzenie dynamicznych cen może sprzyjać wzrostowi świadomości odbiorców nt. zużycia energii i generowaniu działań związanych z oszczędzaniem energii w czasie, gdy w systemie jest na nią największe zapotrzebowanie.
Zgodnie z nowymi regulacjami odbiorcy energii będą mogli wystąpić o inteligentny licznik, który pokazuje zużycie energii i koszty w czasie rzeczywistym oraz sam wysyła informację o zużyciu energii za dany okres, a więc jego odczyt nie wymaga wizyty inkasenta.
Po wejściu w życie tego przepisu, liczniki powinny zostać zainstalowane w ciągu 4 miesięcy od złożenia wniosku. Państwa członkowskie będą musiały zapewnić wdrożenie inteligentnych liczników, ale nie będą zobowiązane do sfinansowania instalacji „jeśli ich koszty przewyższą korzyści”.
Ponadto przewidziano wprowadzenie możliwości bezpłatnej zmiany dostawcy energii w ciągu maksymalnie trzech tygodni, a w niektórych przypadkach nawet w 24 godziny, przy tym na dostosowanie się do tego wymogu dostawcy energii będą mieć czas do 2026 r.
Taka zmiana ma nie podlegać żadnej opłacie, chyba że nastąpi rozwiązanie umowy, zawartej na czas określony, przed jej wygaśnięciem. Jednak i w tym przypadku opłaty będą musiały być proporcjonalne i nie powinny przekraczać bezpośrednich strat ekonomicznych dla dostawcy.
Przy tym nowe unijne prawo ma zapewnić, że konsumenci w każdym kraju UE będą mieć bezpłatny dostęp do przynajmniej jednego narzędzia umożliwiającego porównanie dostępnych na rynku ofert w zakresie dostaw energii.
Przyjęte regulacje mają ponadto zobowiązać dostawców energii do przedstawiania na rachunkach informacji o kosztach i zużyciu energii w sposób łatwy do zrozumienia.
Nowe przepisy zakładają ponadto zniesienie odgórnych, ustalanych przez krajowych regulatorów taryf dla odbiorców, przy czym państwa członkowskie będą mogły nadal, pod pewnymi warunkami, regulować czasowo ceny, aby pomóc gospodarstwom domowym dotkniętym lub zagrożonym ubóstwem energetycznym.
Większe bezpieczeństwo
Przyjęta wczoraj przez Parlament Europejski reforma ma na celu wzmocnienie współpracy między państwami członkowskimi w przypadku kryzysu energetycznego. Ma to zapewnić m.in. większa elastyczność systemów energetycznych dzięki zwiększeniu możliwości importu i eksportu energii.
Nowe przepisy zakładają m.in. zwiększenie przepustowości infrastruktury między państwami Unii Europejskiej do co najmniej 70 proc. potencjału handlowego, w celu ułatwienia transgranicznej sprzedaży energii ze źródeł odnawialnych.
Parlament Europejski podkreśla, że to powinno pomóc w realizacji celu, jakim jest wyznaczony wcześniej udział energii odnawialnej w unijnym miksie energetycznym do 2030 r. na poziomie 32 proc.
Zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego ma służyć także przyjęte również wczoraj przez Parlament Europejski rozporządzenie w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej, które zostało przegłosowane 569 głosami, przeciw było 61 posłów, 34 wstrzymało się od głosu.
To rozporządzenie ma zapewnić krajom UE lepszą ochronę przed nagłymi przerwami w dostawach energii elektrycznej. Państwa członkowskie będą zobowiązane do opracowania krajowych planów oceny ryzyka niedoborów i współpracy na szczeblu regionalnym. Kraje, które otrzymają w wypadku nagłej potrzeby pomoc od innych państw UE, mają ponieść w ostatecznym rozrachunku uzasadnione koszty takiej operacji.
Kolejna z regulacji przyjętych wczoraj w europarlamencie zakłada wzmocnienie pozycji unijnego regulatora rynku energii Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER). Porozumienie w sprawie ACER zostało przyjęte 558 głosami, przeciw było 75 posłów, 31 wstrzymało się od głosu.
Koniec z subsydiami dla węgla
Aktualne prawo Unii Europejskiej zezwala władzom krajowym na płacenie elektrowniom wykorzystującym paliwa kopalne za pozostawanie w pogotowiu, aby dostarczyć określone moce na wypadek ich niedoboru w systemie.
Taki mechanizm, zaaprobowany wcześniej przez Komisję Europejską, został wprowadzony m.in. w Polsce w ramach obowiązującej od ponad roku ustawy o rynku mocy.
Pierwsze aukcje na moc przeprowadzono w naszym kraju pod koniec 2018 r., a ich beneficjentami są przede wszystkim należące do państwowych koncernów energetycznych elektrownie węglowe.
Tymczasem nowe przepisy, poparte wczoraj przez Parlament Europejski, wprowadzą bardziej rygorystyczne limity dla państw członkowskich, które dotują elektrownie wykorzystujące paliwa kopalne.
Ograniczenie pomocy państwa będzie mieć zastosowanie do wszystkich nowych elektrowni od dnia wejścia w życie rozporządzenia. Ograniczenia obejmą też, począwszy od 2025 roku, istniejące elektrownie na węgiel czy gaz.
Parlament podkreśla, że nowe przepisy przestrzegają zasady praw nabytych. Nie obejmują umów o zdolnościach wytwórczych zawartych przed 31 grudnia 2019 r.
Nowe unijne prawo może w ten sposób oszczędzić kontrakty zdobyte przez polskie koncerny energetyczne w wyniku ubiegłorocznych i tegorocznych aukcji na moc.
Przyjęte wczoraj akty prawne, aby wejść w życie, będą musiały zostać oficjalnie zatwierdzone przez ministrów państw członkowskich na poziomie Rady UE, a następnie opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE.
redakcja@gramwzielone.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy Gramwzielone.pl Sp. z o.o.
