NIK publikuje raport o wiatrakach. Sejm znowu nie zajmie się ustawą odległościową?
Kolejną okazją do przeprowadzenia drugiego czytania i przyjęcia przez parlament ustawy o inwestycjach w elektrownie wiatrowe będzie rozpoczynające się jutro posiedzenie Sejmu. Tymczasem dzisiaj Najwyższa Izba Kontroli publikuje komunikat zawierający zalecenia na temat przepisów regulujących zasady budowy farm wiatrowych.
Dzisiaj Najwyższa Izba Kontroli (NIK) opublikowała komunikat na temat przeprowadzonej przez nią kontroli procesów inwestycyjnych w zakresie farm wiatrowych, realizowanych w latach 2008-2015. NIK przypomina, że przedstawiona analiza oparta została zarówno na wynikach kontroli jednostkowych przeprowadzonych w 51 urzędach gmin i 19 starostwach powiatowych jak i na ocenie procesów powstawania lądowych elektrowni wiatrowych w Polsce.
Po publikacji pierwszego raportu na temat inwestycji w elektrownie wiatrowe, co miało miejsce w lipcu ubiegłego roku, prezes NIK wielokrotnie komentował temat inwestycji wiatrowych, oceniając, że w dużej części inwestycjom w farmy wiatrowe towarzyszyły – jak to ujmował – „patologie„. Jednocześnie, w żadnym przypadku z procesów inwestycyjnych sprawdzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli nie zostało wszczęte postępowanie.
NIK informuje w dzisiejszym komunikacie, że „zarówno obowiązujące normy prawne jak i ich stosowanie nie zabezpieczają skutecznie interesów społeczności lokalnych w procesie lokalizacji i budowy elektrowni wiatrowych”, a także iż „zidentyfikowano sześć obszarów w których występują istotne dla procesu niejednoznaczności i niespójności przepisów prawa skutkujące występowaniem problemów we właściwym stosowaniu norm prawnych oraz trzy obszary wpływające na brak zabezpieczenia interesów społeczności lokalnych w procesie lokalizacji elektrowni wiatrowych”.
Najwyższa Izba Kontroli zaznacza przy tym, że „stwierdzono, że – poza nielicznymi wyjątkami – na ogół prawidłowo i terminowo prowadzone były postępowania na każdym etapie procesu lokalizacji i budowy elektrowni wiatrowych”.
Jednocześnie NIK proponuje podjęcie następujących działań legislacyjnych: 1) wprowadzenie rozwiązań zapewniających otwarty, oficjalny sposób finansowania Planu miejscowego i takie konstruowanie sposobów jego finansowania, które nie będzie prowadzić do omijania przepisów prawa; 2) wzmocnienie procesu oceny prawidłowości przygotowanych dokumentów (Prognoza i Raport) poprzez ustawową zmianę funkcji ich opiniowania przez organy specjalistyczne na funkcję uzgadniania; 3) wprowadzenie do porządku prawnego pojęcia „dominanty krajobrazowej”, którą są wysokie elektrownie wiatrowe, co wzmocni ochronę zarówno parków krajobrazowych i ich otulin, jak i terenów najbardziej atrakcyjnych krajobrazowo; 4) właściwe zabezpieczenie dopuszczalnego poziomu emitowanego hałasu; 5) właściwe zakwalifikowanie budowy elektrowni wiatrowej jako inwestycji, a nie jako urządzenia infrastruktury technicznej (przy realizacji inwestycji wymagającej uzyskania decyzji o warunkach zabudowy), co umożliwi spełnienie warunku „dobrego sąsiedztwa”; 6) zapewnienie spójności decyzji środowiskowych i pozwoleń w zakresie objętych nimi obszarów lokalizacji przyszłych elektrowni wiatrowych.
Dodatkowo NIK „w zakresie skuteczności zabezpieczenia interesów społeczności lokalnych w procesie lokalizacji elektrowni wiatrowych” proponuje: 1) w sposób zdecydowany unikać sytuacji konfliktu interesów osób pełniących funkcję w organach gminy bądź będących pracownikami urzędu gminy, zdaniem NIK osoba pełniąca funkcje organu władzy wykonawczej w gminie powinna przy rozpoczęciu procesów planistycznych składać oświadczenie o występowaniu sytuacji konfliktu interesów, a osoby, które nie wyłączyły się z procedowania w sprawach dotyczących bezpośrednio ich interesu prawnego, powinny być poddane sankcjom o charakterze dyscyplinującym, 2) ustalanie uchwałą rady gminy zasad i trybu konsultacji w sprawie inwestycji budowy elektrowni wiatrowych; 3) wprowadzenie opłaty za „korzystanie z krajobrazu” traktowanej jako podatek od inwestora o charakterze lokalnym z płatnością przez cały okres trwania inwestycji.
Kiedy posłowie wrócą do sprawy wiatraków?
Wcześniej ustawa o inwestycjach wiatrowych była procedowana w Sejmie w szybkim tempie, a sejmowa Komisja Infrastruktury, która zajmuje się tą sprawą, odrzucała uwagi środowiska wiatrowego, które wskazywało, że ta ustawa, zgodnie z obecnym kształtem jej projektu, zablokuje rozwój sektora wiatrowego w Polsce. Posłowie Prawa i Sprawiedliwości odrzucali także poprawki opozycji, która kontestowała regulacje proponowane przez PiS.
Teraz wydaje się jednak, że projekt ustawy o inwestycjach w elektrownie wiatrowe utknął na etapie przed drugim czytaniem. Tym tematem posłowie nie zajęli się – mimo wcześniejszych zapowiedzi – podczas poprzedniego posiedzenia Sejmu, a podobnie może być podczas posiedzenia rozpoczynającego się jutro.
W planie zaplanowanego na jutro posiedzenia sejmowej Komisji Infrastruktury, która zajmuje się procedowaniem projektu ustawy o inwestycjach w elektrownie wiatrowe, nie ma jednak tematu farm wiatrowych.
Jak czytamy na stronach sejmowych, jutro sejmowa Komisja Infrastruktury ma się zająć rozpatrzeniem kontroli do planu pracy Najwyższej Izby Kontroli, informacją Ministra Infrastruktury i Budownictwa na temat aktualnego stanu realizacji i zamykania projektów kolejowych z perspektywy finansowej 2007-2013, a także informacją Ministra Infrastruktury i Budownictwa na temat szczegółowego planu realizacji oraz aktualizacji Krajowego Programu Kolejowego do 2023 r.
W harmonogramie plenarnego posiedzenia Sejmu, które będzie odbywać się od środy do piątku, także nie znajdziemy tematu projektu ustawy o inwestycjach w elektrownie wiatrowe.
Raport NIK pt. Elektrownie wiatrowe w świetle kontroli NIK (link)
gramwzielone.pl
