Dotacje na wiatraki

Planowany na pierwszy kwartał bieżącego roku nabór wniosków w ramach działania 9.4 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko został przesunięty o co najmniej trzy miesiące. {więcej}

Część wnioskodawców z pewnością ucieszyła ta wiadomość. Dzięki opóźnieniu mają oni szansę na uzyskanie wymaganych na etapie oceny formalnej rocznych pomiarów wiatru.

Pod koniec stycznia br. Ministerstwo Gospodarki ogłosiło planowane zmiany w systemie wdrażania PO IŚ. Instytut Paliw i Energii Odnawialnej pełniący dotąd rolę Instytucji Wdrażającej dla działania 9.4 zostanie odsunięty od podziału unijnych pieniędzy. Jego obowiązki pod koniec marca przejmie Departament Funduszy Europejskich resortu gospodarki. W związku z tymi zmianami przesunięty został termin naboru wniosków, ale Ministerstwo Gospodarki zapewnia, że opóźnienie nie powinno przekroczyć jednego kwartału. Zbliżający się konkurs będzie ostatnią okazją na otrzymanie dotacji na budowę farmy wiatrowej.

REKLAMA

O wsparcie mogą starać się przedsiębiorcy, jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki i stowarzyszenia, podmioty wykonujące usługi publiczne na podstawie umowy zawartej z samorządem terytorialnym, kościoły, kościelne osoby prawne i ich stowarzyszenia oraz inne związki wyznaniowe. Budżet dla działania 9.4 na lata 2007-2013 wynosi 545,55 mln euro, z czego 742 mln zł rozdysponowano w pierwszym naborze wniosków.

Alokacja na nadchodzący konkurs to 550 mln zł, należy jednak pamiętać, że o dofinansowanie z tej puli mogą się również starać inwestycje w elektrownie wodne, elektrownie na biomasę lub biogaz, ciepłownie geotermalne oraz instalacje kolektorów słonecznych. W przypadku elektrowni wiatrowych maksymalna wysokość dotacji wynosi 40 mln zł. Minimalny wkład własny beneficjenta jest zgodny z mapą pomocy regionalnej i wynosi od 30 do 70 proc. kosztów kwalifikowanych.

Koszty kwalifikowane inwestycji w budowę farmy wiatrowej obejmują m.in. zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, koszty robót budowlanych, opłaty za przyłączenie do sieci elektroenergetycznej, koszt sporządzenia projektu budowlanego i raportu wietrzności, nadzór inwestorski. Należy pamiętać, żeby w budżecie projektu ująć również koszty obowiązkowej promocji projektu – będą one stanowić koszty niekwalifikowane.

We wrześniu 2009 r. opublikowano listę rankingową dla pierwszego naboru w ramach wspomnianego działania 9.4. Łącznie ocenie podlegało 80 wniosków, z czego na liście podstawowej znalazło się 29 projektów. 18 podmiotów jest rekomendowanych do wsparcia na budowę farm wiatrowych. Połowa projektów ma szanse na otrzymanie dotacji w maksymalnej wysokości. Średnia wysokość dofinansowania dla farmy wiatrowej wyniesie ok. 28 mln zł. Jeżeli podobne proporcje zostaną zachowane w najbliższym konkursie, przy uwzględnieniu zmniejszenia puli dostępnych środków, na grant liczyć może 13 projektów wiatrowych. Walka o unijne pieniądze może być zacięta, dlatego warto bliżej przyjrzeć się kluczowym kryteriom decydującym o szansach na uzyskanie wsparcia.

 

Kryteria, czyli na co zwrócić uwagę ubiegając się o grant

Podstawową zmianą wprowadzoną od nadchodzącego naboru jest obowiązek dostarczenia wyników rocznych pomiarów wiatru już na etapie składania wniosku o dofinansowanie. Pomiary te powinny być przeprowadzone w miejscu lokalizacji farmy wiatrowej – obszar określony położeniem skrajnych turbin w ramach farmy, lub w pobliżu farmy, w odległości do kilku kilometrów. Minimalna  wysokość masztu pomiarowego to  40 metrów, wskazane jest jednak, o ile to możliwe, użycie wyższych masztów pomiarowych.

Dopuszczalne jest stosowanie także innych niż pomiary na maszcie metod pomiarowych, np. pomiarów sodarowych lub lidarowych. Wyniki pomiarów powinny być przedstawione w formie audytów wietrzności wykonanych przez niezależne firmy. Wyniki te powinny być przedstawione w korelacji z wieloletnimi seriami danych pomiarowych wiatru (co najmniej 10 lat). Wnioskodawca  zobowiązany jest również do przedstawienia  histogramu prędkości wiatru obliczonego teoretycznym rozkładem Weibulla,  wartości średniej rocznej i sezonowych (dla czterech pór roku), prędkości wiatru w m/s, róży wiatrów i szacowanej wielkości produkcji energii elektrycznej przez całą farmę wiatrową w ciągu roku (w oparciu o wstępnie planowany typ turbiny).

Ponadto, aby aplikować o dofinansowanie wnioskodawca musi być w posiadaniu ważnych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej wszystkich ujętych w projekcie źródeł energii. Należy również pamiętać, że inaczej niż w przypadku programu Innowacyjna Gospodarka wsparcie otrzymają projekty, które nie polegają na wdrożeniu innowacji technologicznej. Planowana do zakupu technologia musi być zatem stosowana na świecie dłużej niż 3 lata lub jej rozpowszechnienie w danej branży przekracza 15 proc.

W ramach oceny merytorycznej można otrzymać maksymalnie 44 punkty. W poprzednim naborze, aby znaleźć się na liście podstawowej wymagane było minimum 27 punktów. Kryteria merytoryczne dotyczą twardych mierzalnych wskaźników. Premiowany będzie stan przygotowania wnioskodawcy do realizacji inwestycji. Po cztery punkty otrzymamy za załączenie do wniosku prawomocnego pozwolenia na budowę wszystkich obiektów w ramach projektu, prawomocnej decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, wyciągu z zatwierdzonego projektu budowlanego oraz dowodu na posiadanie środków na sfinansowanie projektu (np. promesa bankowa). Wymagane jest udokumentowanie zabezpieczenia środków w wysokości równej całkowitemu kosztowi projektu pomniejszonemu o wnioskowaną kwotę dofinansowania.

Należy pamiętać, że w przypadku załączenia pozwolenia na budowę lub decyzji środowiskowej obowiązkowe jest również przedłożenie deklaracji organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 oraz kopię dokumentacji potwierdzającej przeprowadzenie postępowania w zakresie oceny oddziaływania na środowisko. Ocenie podlega też nakład inwestycyjny na 1 MWh planowanej produkcji energii (0-12 pkt.) oraz nakład inwestycyjny na zainstalowanie 1MW (0-8 pkt.). Przedziały liczbowe, za które można otrzymać dana liczbę punktów określane są w odniesieniu do wniosków złożonych w danej rundzie aplikacyjnej. W pierwszym naborze, aby otrzymać maksymalny wynik nakład inwestycyjny na 1 MWh musiał mieścić się w przedziale 683,0 – 1 854,6 PLN, natomiast w przypadku nakładu inwestycyjnego na zainstalowanie 1MW najwyżej punktowany przedział to 3 612 537,0 – 11 323 829,6 zł. Podobnie wygląda system oceny kryterium „Uśredniony czas pracy” (ilość rocznej produkcji energii brutto dzielona przez moc zainstalowaną jednostki wytwórczej). Maksymalną ilość punktów, czyli 8, mogliby otrzymać wnioskodawcy deklarujący  7 043,6 – 8 328,0 h pracy siłowni wiatrowej rocznie. W tym przedziale nie mogły zmieścić się żadne farmy wiatrowe, gdyż średni czas pracy elektrowni wiatrowej to ok. 2500 godzin rocznie. Szanse na otrzymanie maksymalnej liczby punktów w tym kryterium miały jedynie biogazownie.

REKLAMA

 

System naboru i oceny wniosków

Ogłoszenie o planowanym naborze wniosków jest publikowane na stronach internetowych instytucji wdrażającej przynajmniej na 30 dni przed rozpoczęciem terminu składania wniosków. Nabór trwa od 15 do 30 dni. Ocena wniosków jest trzystopniowa. Na weryfikację formalną przeznaczonych jest 45 dni roboczych, na merytoryczną  I stopnia – 25 dni roboczych, przy uwzględnieniu czasu na poprawki i uzupełnienia. Na podstawie wyników publikowana jest wstępna lista wniosków rekomendowanych do dofinansowania. Wnioskodawcy, którzy znaleźli się na liście podstawowej mają 12 miesięcy na dostarczenie pełnej dokumentacji niezbędnej do podpisania umowy.

Katalog najważniejszych wymaganych załączników obejmuje niezbędne pozwolenia, dokumentację techniczną i dokumentację potwierdzającą posiadanie środków na sfinansowanie inwestycji (o ile nie zostały one przedłożone na etapie wniosku o dofinansowanie), prawo do dysponowania wszystkimi nieruchomościami, na których będzie realizowane przedsięwzięcie, kopię promesy koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej. Wnioskodawca, którego projekt został umieszczony na liście projektów rezerwowych, może na własne ryzyko zobowiązać się do przedłożenia kompletnej dokumentacji projektowej. Ma on w takim przypadku szanse na otrzymanie dotacji w razie powstania wolnych środków. Ocena merytoryczna II stopnia przeprowadzana jest  przez ekspertów technologicznych, finansowych i środowiskowych na podstawie pełnej dokumentacji projektowej, a jej celem jest ocena stopnia gotowości projektu do realizacji. Podmioty, których projekty przejdą pomyślnie przez ostateczną ocenę są zapraszani do podpisania umowy o dofinansowanie.

Projekty duże – procedura indywidualnej notyfikacji

Dodatkowe wymagania przy udzielaniu wsparcia stawiane są przed tzw. projektami dużymi, czyli takimi których wartość przekracza równowartość 25 mln euro. Dla obliczenia wartości projektu pod uwagę brane są zarówno koszty kwalifikowane, jak i niekwalifikowane.

Beneficjent dużego projektu po otrzymaniu informacji o spełnieniu wszystkich kryteriów – w wyznaczonym terminie i zakresie przygotowuje dodatkowy formularz wniosku o potwierdzenie wkładu finansowego – na potrzeby przekazania go do dalszej oceny przez Komisję. Złożone przez beneficjenta dodatkowe dokumenty dla dużego projektu podlegają weryfikacji przez kolejno Instytucję Wdrażającą (w kolejnym naborze – Departament Funduszy Europejskich resortu gospodarki), Pośredniczącą (Ministerstwo Gospodarki) oraz Zarządzającą POIiŚ (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego). Dokumenty są następnie  przekazywane do Komisji Europejskiej, która ostatecznie, w terminie trzech miesięcy, potwierdza bądź nie decyzję podjętą przez stronę krajową o przyznaniu dofinansowania w ramach PO IiŚ. W praktyce, procedura ta może przedłużyć się nawet do roku. Co do zasady, umowa o dofinansowanie z beneficjentem dużego projektu jest podpisywana po otrzymaniu akceptacji Komisji Europejskiej. Istnieje również możliwość jej wcześniejszego zawarcia. W takim przypadku, wydanie przez Komisję decyzji odmownej skutkować będzie rozwiązaniem umowy oraz zwrotem zrefundowanych środków.

Procedura odwoławcza, czyli nie wszystko stracone

Wnioskodawcom, których projekty znalazły się na liście rezerwowej bądź zostały odrzucone, przysługuje prawo do odwołania od wyników oceny za pomocą protestu i odwołania. Protest oznacza pisemne wystąpienie wnioskodawcy, w którym kwestionuje on ocenę zgłoszonego przez siebie wniosku lub poprawność przeprowadzenia postępowania konkursowego mającą wpływ na wynik oceny. Organem rozstrzygającym protest jest instytucja oceniająca projekt. Odwołanie służy ponownemu rozpatrzeniu kwestii będących przedmiotem protestu i jest rozpatrywane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia środka odwoławczego wniosek jest przywracany do powtórnej oceny wniosku lub przez instytucję oceniającą dokonywane są inne czynności, zgodnie z treścią rozstrzygnięcia.

 

Wypłata środków

Wsparcie dla projektów wiatrowych jest przekazywane w trzech formach: zaliczki i/lub płatności pośredniej oraz płatności końcowej. Łączne dofinansowanie w ramach zaliczki i płatności pośrednich nie może przekroczyć 95 proc. dotacji. Wnioski o płatność należy składać nie rzadziej niż raz na 3 miesiące, w terminie 14 dni od zakończenia okresu sprawozdawczego. Brak wydatków po stronie beneficjenta nie zwalnia go z obowiązku przedkładania wniosków o płatność z wypełnioną częścią dotyczącą postępu rzeczowo-finansowego projektu. Instytucja Wdrażająca dokonuje weryfikacji wniosku w okresie 60 dni. Płatność następuje na wskazany przez beneficjenta rachunek bankowy. W przypadku płatności zaliczkowej, musi to być rachunek wyodrębniony. Kolejną zaliczkę można otrzymać po rozliczeniu 70 proc. uprzednio otrzymanych środków. Wydatki rozliczające zaliczkę to takie, które poniesiono po dacie otrzymaniu prefinansowania. Koszty wcześniejsze rozliczyć można jedynie za pomocą refundacji. Należy pamiętać, że warunkiem otrzymania refundacji jest wykorzystanie całej puli dostępnej zaliczki.

 

Autor: Izabela Kamińska/ senior konsultant w firmie PWB

Źródło: Fundusze Europejskie