Program Prosument: do tej pory wnioski tylko na fotowoltaikę
O założeniach i dotychczasowej realizacji programu „Prosument” poinformował podczas targów RENEXPO Paweł Bartoszewski z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).
Program „Prosument” ma na celu dofinansowanie inwestycji w mikroinstalacje OZE służące do produkcji energii elektrycznej i cieplnej, przy czym sfinansować z Prosumenta nie można wyłącznie źródła ciepła – kolektorów czy pomp ciepła, które można zamontować tylko w połączeniu ze źródłem energii elektrycznej.
„Prosument” zakłada finansowanie za pomocą bezzwrotnej dotacji i pożyczki udzielanej na 100% kosztów inwestycji, na okres 15 lat, oprocentowanej na 1%.
Budżet programu to 600 mln zł, z czego 450 mln zł zostanie udostępnione w formie niskooprocentowanych pożyczek, a 150 mln zł w formie dotacji.
Umowy będą podpisywane do 2018 r., przy czym wydatkowanie środków przewidziano do roku 2020.
Potencjalny prosument może skorzystać z dofinansowania za pomocą jednego z trzech kanałów – zapisując się do projektu realizowanego przez gminę, a także zgłaszając się do biorącego udział w programie wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska lub do banku.
Pierwsza, pilotażowa transza środków przewidziana na lata 2014-15 wyniesie 300 mln zł. Kwota ta zostanie podzielona po równo między gminy, wojewódzkie fundusze i banki.
Dofinansowaniu podlegają inwestycje w źródła ciepła: kotły na biomasę, kolektory słoneczne czy pompy ciepła (w latach 2014-2015 20% dotacji, a następnie 15%), a także źródła energii elektrycznej – fotowoltaika czy małe elektrownie wiatrowe (w latach 2014-2015 40% dotacji, a następnie 30%). Dodatkową możliwością jest kogeneracja łącząca produkcję energii cieplnej i elektrycznej. Z „Prosumenta” nie można sfinansować jednak wyłącznie inwestycji w źródło ciepła. Można natomiast zainstalować je w połączeniu ze źródłem prądu, które może być też zainstalowane samodzielnie.
Aby niemożliwe było obejście tego warunku przez inwestorów chcących uzyskać dofinansowanie wyłącznie na źródło ciepła – poprzez jednoczesne zainstalowanie np. małego panelu fotowoltaicznego dającego energię elektryczną – Fundusz wprowadził warunek, że wartość każdego z urządzeń w całej inwestycji dofinansowywanej z „Prosumenta” nie może być mniejsza niż 20% całej inwestycji.
W przypadku inwestycji zakładających montaż zarówno źródła ciepła jak i prądu, wartość dotacji – zgodnie z warunkami „Prosumenta” różna dla obu tych źródeł – będzie liczona jako średnia ważona, biorąc pod uwagę moc nominalną tych dwóch typów mikroinstalacji.
Jak zapewnił podczas RENEXPO Paweł Bartoszewski, Fundusz nie będzie w stanie sprawdzić, czy wszystkie instalacje zostały wykonane zgodnie z wymogami. Praktykowane będą jednak wybiórcze kontrole.
Dofinansowanie z „Prosumenta” w gminach
Nabór wniosków dla gmin uruchomiono w maju br., a do udziału w „Prosumencie” zgłosiły się już pierwsze z nich.
Minimalna wartość wniosku, który może złożyć gmina, to 1 mln zł. Samorząd nie może sfinansować z „Prosumenta” mikroinstalacji na zarządzanych przez siebie budynkach. W „Prosumencie” beneficjentami mogą być tylko osoby fizyczne, wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe.
Mikroinstalacje dofinansowane z „Prosumenta” mogą powstać tylko na budynkach mieszkalnych. W przypadku, gdy w danym budynku jest też prowadzona działalność gospodarcza, powierzchnia zajmowana przez firmę nie może zajmować więcej niż 50% całej powierzchni budynku. Na jeden budynek można otrzymać tylko jedno dofinansowanie.
Gminy będą wybierać wykonawców inwestycji finansowanych z „Prosumenta” na drodze przetargów.
Jak pokazały pierwsze miesiące funkcjonowania tej ścieżki finansowania, „Prosument” spotkał się z dużym zainteresowaniem samorządów. Wartość złożonych przez nie wniosków może wkrótce przekroczyć zarezerwowany dla nich budżet dostępny w pierwszej fazie programu (100 mln zł).
Paweł Bartoszewski poinformował, że Fundusz ocenia wnioski na prawie 48 mln zł złożone przez 8 gmin, które chcą zainstalować wyłącznie instalacje fotowoltaiczne. Chodzi w sumie o 1300 systemów fotowoltaicznych.
Jak zauważył Paweł Bartoszewski, zaletą złożenia wniosku za pośrednictwem samorządu jest przeniesienie całego wysiłku inwestycyjnego na gminę. – Inwestor nie musi się martwić jak wybrać wykonawcę, jak zadbać o to, żeby inwestycja była dobrze zrobiona. Tym się zajmuje samorząd. Zaletą tej ścieżki jest też to, że można uniknąć opodatkowania dotacji. Środki wypłacane z budżetów samorządów są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast środki wypłacane z naszego budżetu nie są zwolnione z opodatkowania – poinformował podczas RENEXPO przedstawiciel NFOŚiGW. – Wadą tej ścieżki może być natomiast to, co jest zaletą dla innych, czyli brak decyzji, kto dostarczy instalację. Poza tym potencjalny inwestor jest zależny od aktywności samorządów. Nie ma możliwości zmuszenia samorządów, żeby składały wnioski – dodał.
„Prosument” w wojewódzkich funduszach ochrony środowiska
W ubiegłym tygodniu umowy na udział w „Prosumencie” podpisały pierwsze wojewódzkie fundusze ochrony środowiska.
Wojewódzkie fundusze, które podpisały umowy dotyczące „Prosumenta”, otrzymają na ten do podziału łącznie 63 mln zł Dofinansowanie, które udostępnią w ramach „Prosumenta”, będzie adresowane tylko do wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. Wyjątkiem będzie tylko Fundusz ze Szczecina, który swoją ofertę chce adresować także do osób fizycznych. NFOŚIGW podpisał też umowy dot. programu „Prosument” z Funduszami: dolnośląskim, małopolskim, pomorskim i zachodniopomorskim
– W przypadku wojewódzkich funduszy jest odwrócenie sytuacji mającej miejsce w samorządach. Tutaj wnioskodawca sam wybiera wykonawcę i rodzaj instalacji. Wadą – podobnie jak w przypadku samorządów – jest to, że nie wszystkie wojewódzkie fundusze przystąpią do programu. Działają one niezależnie od nas i podejmują własne decyzje – poinformował Paweł Bartoszewski
Zarówno w przypadku dotacji z „Prosumenta” uzyskanej za pośrednictwem samorządów jak i banków, dodatkowym kosztem dla inwestora będzie podatek.
Kiedy banki?
Jak na razie nie uruchomiono jeszcze dofinansowania za pomocą banków, czyli źródła finansowania, z którego skorzystają potencjalni prosumenci niemogący złożyć wniosku o dofinansowanie do danej gminy czy WFOŚiGW.
W przeciwieństwie do kończącego się programu dofinansowania do kredytów na kolektory, gdzie NFOŚiGW spłacał częściowo kredyty zaciągane na montaż kolektorów w bankach biorących udział w tym programie, w wypadku „Prosumenta” Fundusz będzie udostępniał środki od razu bankom. Aby możliwy był taki mechanizm, konieczne są zmiany w prawie, na które Fundusz w dalszym ciagu czeka.
NFOŚiGW przeprowadzi otwarty nabór banków. Wszystkie, które się zgłoszą i spełnią określone wymagania, będą mogły zaangażować się w program. To zmiana w porównaniu do wcześniejszej koncepcji NFOŚiGW, zgodnie z którą program miał realizować tylko jeden, wybrany w przetargu bank lub konsorcjum banków.
Zaletą tej ścieżki finansowania będzie powszechna dostępność, natomiast wadą – wyższy koszt takiego finansowania. – Każdy bank musi mieć przynajmniej zwrócone koszty tego działania, więc należy się liczyć z dodatkowymi kosztami kredytu – ocenił Paweł Bartoszewski.
Czy inwestycja się opłaci?
Według NFOŚiGW tak.
Przedstawiciel NFOŚiGW przedstawił symulację finansową dla instalacji fotowoltaicznej o mocy 3 kWp realizowanej w ramach programu „Prosument”, w przypadku której koszt kwalifikowany wynosi 24 tys. zł.
Przy założeniu dotacji na poziomie 40% i 15-letniej pożyczki oprocentowanej na 1%, której wartość wynosi 14,4 tys. zł, dotacja wyniesie 9,6 tys. zł, pierwsza rata kapitałowa będzie mieć wartość 293 zł, a suma odsetek w całym okresie kredytowania wyniesie 1218 zł.
Opłacalności takiej inwestycji nie będzie można zwiększyć korzystając z innego, publicznego źródła finansowania.
Inwestycji w mikroinstalację OZE – w przypadku uzyskania dofinansowania z „Prosumenta” – nie można dofinansować z kolejnego źródła zakładającego wydatkowanie środków publicznych.
gramwzielone.pl
—
Czytaj więcej o zasadach dofinansowania montażu mikroinstalacji OZE w ramach programu „Prosument” na Gramwzielone.pl w zakładce: Program „Prosument”. Bieżące informacje.
