Gdzie po dotacje na efektywność energetyczną dla firm?
Źródła odnawialne, takie jak wiatr czy słońce, jak pokazują przykłady z innych krajów mogą nieść ze sobą poważne zasadzki. W polskich realiach biomasa jest „zielonym” nośnikiem energii, który pozwoli w sprostaniu międzynarodowym wymaganiom dotyczącym ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Niepomijalnym czynnikiem ograniczania emisji CO2 będzie także podnoszenie efektywności energetycznej u polskich producentów i konsumentów – pisze Tomasz Hoffmann, Prezes Zarządu PNO Consultants.
Takie nastawienie można zaobserwować chociażby w założeniach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-20. Nowy budżet POIŚ zakłada wydatki w zakresie promowania odnawialnych źródeł energii na niższym niż w poprzednim okresie poziomie (spadek z 392 mln euro do 338 mln euro), natomiast kategoria POIŚ dotycząca efektywności energetycznej niemal się potroi (wzrost z 359 do 1190 mln euro). Oprócz POIŚ beneficjenci inwestujący w efektywność energetyczną i działania zasobooszczędne będą mogli liczyć także na dotacje z programów regionalnych oraz z funduszy zarządzanych przez NFOŚiGW.
Pomoc realizowana z NFOŚiGW została usystematyzowana w ramach tzw. priorytetów. Priorytet nr 3. to ochrona atmosfery. W ramach tego obszaru tematycznego wspierane będą zadania związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu, w tym ze zmniejszeniem emisji gazów cieplarnianych, poprawą jakości powietrza, polegające na zwiększeniu efektywności wykorzystania energii oraz wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Poprawa efektywności energetycznej musi dotyczyć wytwarzania, przesyłu i wykorzystania u odbiorców końcowych. Bardzo istotne będzie rozwijanie kogeneracji, w tym kogeneracji wysokosprawnej. Programy, które są interesujące dla przedsiębiorstw w ramach tego priorytetu to:
1. Poprawa efektywności energetycznej, część #4: Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach. Ograniczenie zużycia energii w wyniku realizacji inwestycji w zakresie efektywności energetycznej i zastosowania odnawialnych źródeł energii w sektorze MŚP. (nabór ciągły)
2. Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii w celu ograniczenia lub uniknięcia emisji CO2 poprzez zwiększenie produkcji energii z instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. (nabór ciągły)
3. Zmniejszenie produkcji odpadów i emisji zanieczyszczeń.
Wsparciem zostaną objęte projekty modernizacji lub wymiany istniejących źródeł ciepła wraz z modernizacją procesu spalania lub zastosowaniem innego nośnika energii (np. spalanie gazu, oleju lub biomasy poprzez eliminację spalania węgla).
Kolejną atrakcyjną możliwością będzie wsparcie przedsiębiorców w zakresie zasobooszczędności gospodarki. Najbliższy konkurs przewiduje rozpoczęcie przyjmowania aplikacji 21 sierpnia br. Program ten został podzielony na trzy części:
1. Audyt energetyczny/elektroenergetyczny przedsiębiorstwa – konkurs dotyczący wsparcia dotacją realizacji audytów energetycznych oraz elektroenergetycznych
w przedsiębiorstwach.
2. Zwiększenie efektywności energetycznej – konkurs dotyczący wsparcia pożyczką działań inwestycyjnych, zarekomendowanych w przeprowadzonym audycie energetycznym, na rzecz wzrostu efektywności energetycznej gospodarki, obejmujących mechanizm wsparcia i prowadzących do efektywnego wykorzystania energii i/lub uzyskania wymiernych oszczędności energii.
3. E-KUMULATOR – Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu – konkurs dotyczący wsparcia w formie pożyczki dla przedsiębiorców chcących ograniczać swoje antropogeniczne oddziaływanie na środowisko.
Własna elektrownia?
Dla przedsiębiorstw będących większymi konsumentami energii elektrycznej atrakcyjnym rozwiązaniem może być inwestycja we własną elektrownię. Aktualnie
w zasięgu inwestorów dostępna jest możliwość sfinansowania własnej elektrowni
z programu Bocian. Bocian, dotyczy ograniczania lub całkowitego unikania emisji CO2 poprzez zwiększenie produkcji energii z instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. Może on objąć dofinansowaniem budowę, rozbudowę lub przebudowę następujących instalacji odnawialnych źródeł energii:
1. fotowoltaika o mocy od 200kWp do 1 MWp,
2. farmy wiatrowe do 3MWe,
3. małe elektrownie wodne do 5 MW,
4. źródła ciepła opalane biomasą do 20 MWt,
5. biogazownie rozumiane jako obiekty wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła z wykorzystaniem biogazu rolniczego od 300 kWe do 2 MWe,
6. również dotacją może być objęta instalacja wytwarzania biogazu rolniczego, celem wprowadzenia go do sieci gazowej dystrybucyjnej i bezpośredniej,
7. wytwarzanie energii w wysokosprawnej kogeneracji na biomasę do 5 MWe
8. instalacje pozyskujące energię z wód geotermalnych od 5 MWt do 20MWt.
Dofinansowanie z programu Bocian to preferencyjna pożyczka od 30 do 75% wartości inwestycji (min 2 mln, max 40mln pln) na okres nie dłuższy niż 15 lat. Preferencyjne oprocentowanie to WIBOR 3M -100 pkt bazowych, nie mniej jednak niż 2%. Niestety program ten nie przewiduje możliwości umorzenia. Natomiast preferencyjne oprocentowanie może przynieść wiele set tysięcy złotych oszczędności w porównaniu
z kredytem komercyjnym, a odpowiednie dobranie raty spłaty pożyczki może wpasowywać się w oszczędności płynące z własnego źródła energii tak, aby w czasie obsługi nie odczuć tych kosztów, a po spłaceniu cieszyć się oszczędnościami. Nabór wniosków odbywać się będzie w trybie ciągłym.
Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach
W trzecim kwartale NFOSiGW planuje otwarcie konkursu: Inwestycje energooszczędne w MSP. Konkurs ten swoim wsparciem obejmie:
1. Przedsięwzięcia inwestycyjne służące poprawie efektywności energetycznej, polegające na zakupie urządzeń wymienionych na Liście Kwalifikowalnych Maszyn
i Urządzeń (List of Eligible Materials and Equipment, LEME). Dotyczy przedsięwzięć, których finansowanie w formie kredytu z dotacją nie przekracza 250 tyś euro.
2. Przedsięwzięcia inwestycyjne w poprawę efektywności energetycznej, bazujące na rozwiązaniach indywidualnych i osiągające min. 20% oszczędności energii.
3. Finansowanie w formie kredytu z dotacją tego rodzaju przedsięwzięcia nie może przekroczyć 1 000 000 euro.
4. przedsięwzięcia polegające na termomodernizacji budynku/ów pozostających w dysponowaniu beneficjenta, w wyniku której zostanie osiągnięte minimum 30% oszczędności energii. Finansowanie w formie kredytu z dotacją tego rodzaju przedsięwzięcia nie może przekroczyć 1 000 000 euro.
5. inwestycje polegające na zastosowaniu odnawialnych źródeł energii, w tym m. in. fotowoltaiki, w istniejących obiektach wykorzystujących konwencjonalne źródła energii. Finansowanie w formie kredytu z dotacją tego rodzaju przedsięwzięcia nie może przekroczyć 1 000 000 euro.
Jakie zmiany nas czekają?
Dla beneficjentów i wnioskodawców bieżący rok będzie ważny z punktu widzenia planowanych zmian w kierunku uproszczenia procedur w naborze wniosków. Dodatkowo po konsolidacji programów priorytetowych, NFOŚiGW wprowadził uproszczone rozliczenia finansowe w formie zestawień faktur. W ślad za wprowadzanym w 2013 r. elektronicznym generatorem wniosków o dofinansowanie planowane jest w II kwartale uruchomienie generatora wniosków o płatność, co powinno również przyspieszyć przekazywanie środków dobeneficjentów. Zapowiedziano również, że średni czas obsługi wniosku do momentu podpisania umowy o dofinansowanie powinien się skracać. W 2014 roku nie powinien przekroczyć 150 dni, a w 2020 ulegnie skróceniu do 70 dni.
Niestety przewiduje się również modyfikacje, które beneficjenci mogą odebrać jako zmiany na gorsze. A mianowicie NFOŚiGW będzie dążył do znaczącego zwiększenia udziału finansowania zwrotnego w stosunku do bezzwrotnego ze środków własnych. Już w roku 2016 stosunek zwrotnych do bezzwrotnych ma wynieść 65/35,
a docelowa, rekomendowana relacja w roku 2020 ma wynieść 80/20. Jednocześnie zakłada się, że pomoc bezzwrotna będzie udzielana, co do zasady, jako wsparcie ukierunkowane na pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania (np. dopłaty
do oprocentowania kredytów bankowych i emisji obligacji komunalnych lub do wykupu obligacji) lub jako element zachęty do podejmowania inwestycji proekologicznych (umorzenia).
Dotacje na inwestycje z regionów
Województwa otrzymają aż 28 mld euro do rozdysponowania na dotacje. Urzędy Marszałkowskie aktualnie wypracowują strategie wykorzystania pomocy unijnej
na najbliższe lata i oczywiście czynią to z uwzględnieniem indywidualnych, lokalnych potrzeb. Projekty programów dotacji po przedstawieniu przez regiony rządowi będą podstawą utworzenia Regionalnych Programów Operacyjnych. Wszystko wskazuje na to, że do końca tego roku będziemy mogli poznać szczegóły możliwości pozyskania dotacji w poszczególnych województwach. Nie ma wątpliwość, że podnoszenie efektywności przedsiębiorstw będzie jednym z najważniejszych czynników kształtujących te programy.
Tomasz Hoffmann – Prezes Zarządu PNO Consultants, tomasz.hoffmann@pnocee.com
