Biogazownia z technologią hydrolizy. Czy to się opłaca?

Po nowelizacji ustawy o OZE, która weszła w życie 1 lipca 2016 roku, stało się jasne, że jedną z technologii OZE, która najbardziej będzie wspierana przez Ministerstwo Energii, jest wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji przy wykorzystaniu biogazu wytworzonego w biogazowniach rolniczych. W nowych regulacjach znalazł się zapis dotyczący wsparcia operacyjnego na poziomie minimalnej ceny aukcyjnej w wysokości 550 zł/MWh. Jest to więc dobry czas dla inwestorów, którzy chcą budować biogazownie rolnicze – pisze Andrzej Ebinger z Ebinger Consulting.

Oprócz nowych regulacji prawnych wynikających z nowelizacji ustawy OZE i związanych z nią aktów wykonawczych przychodzi inwestorom z pomocą nowa technologia, która pozwala na zdecydowanie większe generowanie korzyści z tytułu produkcji energii elektrycznej i ciepła z zastosowaniem biogazowni rolniczej – technologia hydrolizy.

Proces hydrolizy jest oczywiście od dawna znany, ale stosowany w biogazowniach na zachodzie Europy dopiero od kilku lat, m.in. w Niemczech i Austrii. W kontekście technologii biogazowej jest rozwiązaniem innowacyjnym. Na moment przygotowania niniejszego artykułu hydroliza w biogazowniach rolniczych nie jest jeszcze stosowana w Polsce.

REKLAMA

Warto zwrócić uwagę, że przedstawione w niniejszym artykule rozwiązanie jest również dedykowane istniejącym biogazowniom, które borykają się z problemem zapewnienia odpowiedniej ilości i jakości energetycznej substratów.

W tym artykule przedstawię charakterystykę działania biogazowni z technologią hydrolizy oraz omówię analizę rentowności metodą dyskontowania przepływów pieniężnych i ryzyka przykładowej inwestycji o wartości 15,3 mln złotych o okresie budowy 1,5 roku i okresie operacyjnym 15 lat.

Tych z Państwa, którzy chcą pogłębić wiedzę na temat technologicznych i finansowych aspektów realizacji budowy biogazowni rolniczej z zastosowaniem tej innowacyjnej technologii oraz chcą nauczyć się samodzielnie przygotować profesjonalną analizę rentowności i ryzyka tego typu projektów, informuję, że wiedzę i umiejętności dotyczących przedstawionych zagadnień można zdobyć na warsztatach 18 i 19 lipca br. w Katowicach „Biogazownia z innowacyjną technologia hydrolizy – czy to się opłaca? Rentowność i ryzyko inwestycji z programem Invest for Excel®”.

Inwestycja w biogazownię – co jest niezbędne do osiągnięcia sukcesu i jakie są najczęstsze wyzwania.

W momencie pisania niniejszego artykułu (czerwiec 2017 roku) wiadomo, że w realizacji na różnym poziomie zaawansowania jest około 700 projektów biogazowni, a już istniejących jest 301. Dla realizacji opłacalnego projektu biogazowni rolniczej i podjęcia właściwej decyzji inwestycyjnej zdefiniowanych jest kilka determinantów, które warunkują powodzenie takiego przedsięwzięcia biznesowego. Są to między innymi:

• Stały, gwarantowany przez minimum 15-18 lat strumień dostaw substratów.
• Bliski dostęp do substratów (najlepiej w promieniu nie większym niż 15 km).
• Gwarantowana cena sprzedaży energii elektrycznej (cena aukcyjna).

W dotychczasowych, konwencjonalnych rozwiązaniach technologicznych można zdefiniować następujące problemy:

• Problem z prawidłowym utrzymaniem reżimu technologicznego, który jest ściśle związany w konwersją energii chemicznej zawartej w substratach na energię zawartą w biogazie. W wielu wypadkach sprawność procesowa powinna być dużo większa niż to zakładano w modelu technologicznym. W wielu przypadkach łączna cena sprzedaży energii elektrycznej nie pokrywa kosztów pozyskania substratów, a gdzie pokrycie kosztów operacyjnych i zobowiązań kredytowych.
• Problem ze zdobyciem substratów. Często w dużej mierze oparte na kiszonce kukurydzy pierwotne paliwo organiczne przeznaczone do fermentacji jest niedostępne w ilości i jakości zakładanej na początku. Rolnicy są zorientowani na zysk ze sprzedaży kukurydzy i nie są zainteresowani długoterminowymi kontraktami, które zmuszają ich do ciągłych dostaw w określonej cenie.
• Niestabilna cena kiszonek roślinnych.
• Ceny kolorowych certyfikatów są na bardzo niskim poziomie nie gwarantującym razem ze sprzedażą energii elektrycznej i ciepła pokrycia wszystkich kosztów operacyjnych i spłatę zobowiązań wynikających z pozyskania kapitału obcego (najczęściej kredytów inwestycyjnych).
• …i wiele innych.

Technologia hydrolizy – plusem są tanie i powszechnie dostępne substraty bez potrzeby stosowania kiszonek.

Jako pierwszą i jedyną z ważniejszych cech technologii przygotowania substratów z zastosowaniem technologii hydrolizy jest brak konieczności stosowania kiszonek roślinnych. Można zaryzykować tezę, że praktycznie do hydrolizy nadaje się każda substancja organiczna. Zanim przejdę do omówienia tego rozwiązania i przedstawiania jego korzyści warto podkreślić istotną kwestię na wstępnym poziomie przygotowania projektu, dotyczącym wyboru lokalizacji.

Biogazownia może być zlokalizowana na terenach, które są zdegradowane i w większym, bądź mniejszym stopniu jest mocno ograniczona możliwość prowadzenia rentownej produkcji rolniczej (brak dyktatu cenowego).

Na takim terenie możemy stosować najtańsze do pozyskania substraty, które nie wymagają procesu przygotowania kiszonki i są dostępne u prawie wszystkich producentów rolniczych, np. słoma zbóż.

Dla procesu wytwórczego biogazu są stosowane dwa niezależne, zachodzące po sobie procesy – proces hydrolizy i proces fermentacji (najczęściej mokrej z ciągłą dostawą substratów).

Proces fermentacji był opisywany w wielu publikacjach i jest ogólnie znany wiec skupię się na krótkim wyjaśnieniu procesu hydrolizy, który jest procesem przygotowującym substrat do procesu fermentacji. Hydroliza w procesie stosowanym w biogazowni to proces fizykochemiczny kontrolowany w reżimie technologicznym, w zakresie określonej temperatury i przy określonym ciśnieniu.

Dla hydrolizy stosowanej w biogazowni rolniczej temperatura procesu zawiera się pomiędzy 160 st. C – 250 st. C, a ciśnienie w zakresie 1MPa – 3 MPa. Czas przepływu strumienia masy, czyli czas przebywania w reaktorze zależy w dużej mierze od struktury i ilości substratów. Bardzo ważną korzyścią stosowania tej technologii jest możliwość wykorzystywania mokrych, mocno zawodnionych substratów.

Sam proces pozwala na „rozmiękczenie włókien celulozowych do stopnia umożliwiającego swobodny dostęp bakterii metanogennych pozwalając im na efektywne przekształcenie węgla organicznego w metan. Dlatego proces fermentacji jest o wiele stabilniejszy i szybszy (zwiększenie sprawności procesu konwersji energii chemicznej na energię zawartą w biogazie i w konsekwencji w biometanie) a proces retencji zupełnego rozpadu substancji zostaje mocno skrócony, co w konsekwencji skutkuje mniejszymi objętościami zbiorników fermentacyjnych, a więc mniejszymi nakładami inwestycyjnymi na ich budowę.

Jedną z najistotniejszych korzyści stosowania technologii hydrolizy w biogazowniach jest stosowanie substancji organicznych, które nie były dotychczas bezpośrednio stosowane jako substraty (np. słomy zbóż), bądź ich stosowanie wymagało czasu na przygotowanie kiszonki (np. kiszonki traw).

W pierwszym przypadku zdecydowanie łatwiej i taniej będzie nam pozyskać słomy zbóż lub słomę kukurydzy, w drugim przypadku nie tracimy czasu na przygotowanie kiszonki z traw. W tradycyjnej technologii w słomie bakterie metanogenne nie potrafią w efektywny sposób przedostać się do włókien celulozowych, co wyklucza stosowanie tego typu substratu w konwencjonalnym rozwiązaniu.

Zastosowanie hydrolizy pozwala na stosowanie słomy, która jest ogólnodostępna i tania w porównaniu np. do kiszonki kukurydzy. Rolnik zarabia na sprzedaży kukurydzy i oddaje za niewielką kwotę (zazwyczaj są to jedynie koszty transportu) słomę kukurydzy do biogazowni.

Przykłady możliwych do stosowania substratów:

• Odpadowa słoma (zbożowa, kukurydziana itp.).
• Odpady z oczyszczania terenów zielonych (trawa, liście, gałęzie itp.).
• Odpady organiczne z sortowania na składowisku odpadów komunalnych.
• Odpady z produkcji zwierzęcej (utylizacja zapewniająca łącznie z higienizację).
• Odpady z produkcji rolnej (także mokra słoma, gnojowica).
• Odpady z przemysłowego przerobu roślin (cukrownie, browary, produkcja dżemów, soków itp.).
• …i wiele innych.

Model biznesowy biogazowni z technologią hydrolizy – czy to się opłaca?

Przejdźmy teraz do analizy rentowności i ryzyka inwestycyjnego. Przykład jest wynikiem przygotowania analizy dla jednej z budującej się na południu Polski biogazowni rolniczej z zastosowaniem technologii hydrolizy. Zakładamy, że budujemy biogazownię rolniczą o mocy zainstalowanej 1 MW z zastosowaniem technologii hydrolizy (dla przygotowania materiału do fermentacji) i jednoetapowego, mezofilowego procesu fermentacji mokrej z ciągłym trybem załadunku. Strukturę substratów oraz ilość biogazu dla przyjętej struktury i ilości substratów przedstawiono w tabeli:
 

Grafika: Struktura substratów.

Warto zwrócić uwagę, że duża część ciepła wysokotemperaturowego ze spalin (w odróżnieniu od ciepła niskotemperaturowego z płaszcza układu CHP, które jest w części wykorzystywane do podgrzewania zbiornika fermentacyjnego dla utrzymania prawidłowej przemiany mezofilowej a pozostała część może być przeznaczona do sprzedaży lub na potrzeby własne, np. suszarnia) jest wykorzystywana do procesu hydrolizy (swoiste sprzężenie zwrotne dla ciepła technologicznego) zwiększając tym samym sprawność procesową dla całego układu biogazowni.

Analiza finansowa została wykonana metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych (ang. DCF – Discounted Cas Flow). Jako stopę dyskontową dla analizy projektu zastosowano średnioważony koszt kapitału (ang. WACC – Weighted Average Cost of Capital) odzwierciedlający strukturę finansowania projektu i koszt pozyskania poszczególnych źródeł finansowania (koszt kapitału własnego i koszt kapitału obcego).

Do budowy modelu inwestycyjnego (pełna analiza efektywności finansowej i ocena ryzyka inwestycyjnego) wykorzystałem program Invest for Excel® produkcji fińskiej Firmy Datapartner Oy.

Założenia bazowe do wykonania analizy finansowej (rentowności i ryzyka inwestycyjnego) przedstawia tabela:

Grafika: Dane bazowe do analizy finansowej.

 

Struktura finansowania projektu jest następująca:

REKLAMA

Grafika: Struktura finansowania projektu.
 

Parametry do oszacowania projekcji finansowania projektu kapitałem obcym (kredyt inwestycyjny) przedstawiono w tabeli:

 

Grafika: Parametry do projekcji finansowania kredytem inwestycyjnym.

 

W wykonaniu projekcji kredytu inwestycyjnego założono oprocentowanie stałe i kapitałową metodę naliczania odsetek (stałe raty kapitałowe, zmniejszające się odsetki).

Łączne nakłady inwestycyjne wynoszą 15,3 mln zł. Szczegółowa informacja dotycząca harmonogramu rzeczowo-finansowego, danych dla wykonania projekcji przychodów, kosztów operacyjnych (zmiennych i stałych będzie przedstawiona na warsztatach). W tym miejscu pozwolę sobie tylko przedstawić informację dotyczącą jakie źródła przychodów oraz rodzaje kosztów zmiennych i stałych zostały wzięte pod uwagę w przygotowaniu poszczególnych projekcji:

• Źródła przychodów:
  • Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej do sieci (OSD) – w okresie poza wsparciem.         
  • Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej po cenie aukcyjnej – w okresie wsparcia (15 lat).
  • Przychody ze sprzedaży ciepła.
  • Przychody ze sprzedaży usług utylizacji (substraty).
• Koszty zmienne (rodzajowo):
  • Koszty pozyskania substratów.
  • Koszty eksploatacji (zmienne).
  • Koszty serwisu i utrzymania (razem z materiałami eksploatacyjnymi) z wyłączeniem układu CHP.
  • Koszty serwisu i utrzymania (razem z materiałami eksploatacyjnymi) układu kogeneracyjnego.
  • Pozostałe koszty zmienne.
• Koszty stałe (rodzajowo):
  • Koszty osobowe.
  • Koszty środowiskowe.
    • Koszty ścieków socjalnych.       
    • Woda dla potrzeb sanitarnych, socjalnych i porządkowych (sieciowa).
  • Podatki pośrednie i opłaty.
    • Podatek gruntowy.
    • Podatek od nieruchomości (budynki).
    • Podatek od nieruchomości (budowle).
    • Dzierżawa gruntu.
  • Koszty mediów.
    • Koszty zużycia gazu ziemnego na potrzeby własne.
    • Koszty zużycia energii elektrycznej zakupionej z sieci ee.
  • Koszty ubezpieczenia.
  • Koszty ogólnozakładowe i pozostałe koszty stałe.

Do wykonania projekcji kapitału obrotowego przyjęto następujące dane:

Grafika: Dane do wykonania projekcji kapitału obrotowego.

Całą analizę finansową zawierającą pełną analizę rentowności projektu i kapitału własnego oraz ocenę ryzyka, na którą składają się analiza wrażliwości (w ramach której wykonano zarówno analitykę wskaźników rentowności w funkcji kluczowych zmiennych projektu oraz obliczono progi rentowności i marginesy bezpieczeństwa dla badanych zmiennych projektu) i pełna analiza ryzyka wykonana metodą Monte Carlo.

W ramach całej analizy zostały wykonane następujące działania (realizacja tych działań z niewielką modyfikacją zostanie powtórzona na najbliższych warsztatach):

1. Wykonie tabeli zawierającej strukturę substratów z charakterystyką jakości energetycznej substratów zwierającą wskaźniki produkcji biogazu (na podstawie wyników empirycznych) dla wszystkich rodzajów substratów.
2. Obliczenie wielkość produkcji biogazu, który zostanie uzyskany z każdego typu substratu. Obliczenie średnioważonego procentu suchej masy w mixie substratów i sprawdzenie, czy nie trzeba będzie założyć dodatkowego zużycia wody technologicznej.
3. Obliczenie średniego uzysku biometanu przyjmując, że biogazownia będzie pracować 8000 godzin rocznie.
4. Przy zawartości wartości opałowej biometanu na poziomie 9,97 kWh/m³ biometanu obliczenie minimalnej mocy układu kogeneracyjnego dla zastosowania konkretnych typów układów CHP charakteryzujących się konkretnymi wartościami sprawności elektrycznej i termicznej.
5. Na bazie wykonanych obliczeń oszacowanie ilości produkcji energii elektrycznej i ciepła.
6. Wykonanie uproszczonego bilansu energetycznego biogazowni.
7. Stworzenie skoroszytu modelu inwestycyjnego wykorzystując do tego program Invest for Excel® oraz EXCEL.
8. Wprowadzenie danych bazowych do modelu.
9. Wykonanie „wsadu inwestycyjnego” – super ważne działanie!!!
10. Wykonanie projekcji amortyzacji dla aktywów nabytych i powstałych w ramach realizacji projektu z uwzględnieniem wartości rezydualnej. Obliczenie wartości aktywów na koniec każdego roku projekcji.
11. Wykonanie projekcji rachunku wyników z uwzględnieniem oszacowania w każdym roku projekcji marży, zysku operacyjnego EBITDA, zysku operacyjnego EBIT, zysku EBT i zysku NOPAT. Na bazie zysku netto obliczenie:
    1. Ekonomicznej wartości dodanej EVA (ang. Economic Value Added).
    2. Zdyskontowanej ekonomicznej wartości dodanej DCVA (ang. Discounted Economic Value Added).
12. Wykonanie projekcji kapitału obrotowego z uwzględnieniem należności, zapasów i zobowiązań).
13. Wykonanie projekcji przepływów pieniężnych wraz z dyskontowaniem wolnych przepływów pieniężnych (wskaźnikiem dyskonta uwzględniającym stopę dyskonta dla projektu) oraz przepływów pieniężnych dla dostawcy kapitału własnego (wskaźnikiem dyskonta uwzględniającym stopę dyskonta dla kapitału własnego) uwzględniających:
    1. Operacyjne przepływy pieniężne.
    2. Inwestycyjne przepływy pieniężne.
    3. Finansowe przepływy pieniężne.
14. Wykonanie projekcji bilansu dla głównych pozycji aktywów i pasywów.
15. Wykonanie analizy wskaźnikowej. Obliczenie między innymi:
    1. Technicznego kosztu produkcji 1 MWh energii elektrycznej.
    2. Zysku operacyjnego EBITDA na 1 MWh energii elektrycznej.
    3. Ekonomicznej wartości dodanej na 1 MWh energii elektrycznej.
16. Wykonie analizy rentowności i dla projektu z poziomu przepływów pieniężnych. Obliczenie:
    1. Wartości bieżącej netto projektu NPV (ang. Net Present Value).
    2. Wewnętrznej stopy zwrotu projektu IRR (ang. Internal Rate of Return).
    3. Zmodyfikowanej wewnętrznej stopy zwrotu dla projektu MIRR (ang. Modified Internal Rate of Return).
    4. Indeksu rentowności PI (ang. Profitability Index).
    5. Zdyskontowanego okresu zwrotu DPP dla projektu (ang. Discounted Payback Period).
    6. Prostego okresu zwrotu dla projektu PP (ang. Payback Period).
17. Wykonanie analizy rentowności i dla projektu z poziomu rachunku wyników. Obliczenie:
    1. Zdyskontowanej (skumulowanej) wartości dodanej (DCVA)
    2. Wewnętrznej stopy zwrotu opartej na DCVA – IRR_d
    3. Zmodyfikowanej wewnętrznej stopie zwrotu opartej na DCVA – MIRR_d
    4. Okresu zwrotu opartego na DCVA – DPP_d
18. Wykonanie analizy rentowności i dla kapitału własnego z poziomu przepływów pieniężnych. Obliczenie:
    1. Wartości bieżącej netto dla kapitału własnego NPV_e (ang. Net Present Value).
    2. Wewnętrznej stopy zwrotu dla kapitału własnego IRR_e (ang. Internal Rate of return).
    3. Zmodyfikowanej wewnętrznej stopy zwrotu dla kapitału własnego MIRRe (ang. Modified Internal Rate of Return).
    4. Zdyskontowanego okresu zwrotu DPP_e dla kapitału własnego (ang. Discounted Payback Period).
    5. Prostego okresu zwrotu dla kapitału własnego PP_e (ang. Payback Period).
19. Wykonanie analizy wrażliwości dla projektu w następującym zakresie:
    1. Obliczenie progów rentowności dla kluczowych zmiennych projektu.
    2. Obliczenie wartości wskaźników rentowności dla projektu i kapitału własnego w funkcji zagregowanych, kluczowych zmiennych projektu.
    3. Wykonanie wizualizacji w wyników analizy wrażliwości w formule analitycznych.
20. Wykonanie pełnej analizy ryzyka metodą Monte Carlo dla NPV w funkcji zmiennej – cena aukcyjna zakupu energii elektrycznej. Ponieważ nie ma danych wartości ceny aukcyjnej z okresów przeszłych można przyjąć 10 proc. wartość odchylenia standardowego dla ceny aukcyjnej.
21. Obliczenie efektu ekologicznego.
22. Wykonanie analizy ekonomicznej na poziomie unikniętych kosztów zewnętrznych projektu budowy biogazowni rolniczej wykorzystując metodę EternE (ang. External Costs of Energy). Obliczenie wskaźników:
23. Ekonomicznej wartości bieżącej netto projektu ENPV (ang. Economic Net Present Value).
    1. Wewnętrznej stopy zwrotu projektu ERR (ang. Economic Rate of Return).
    2. Wskaźnika korzyści – koszty B/C (ang. Benefits to Costs ratio).

c.Obliczenie LCOE – rozłożonego kosztu energii (ang. levelized cost of energy)

24. Obliczenie jednostkowego kosztu dynamiczny DGC (ang. dynamic generation cost).

UWAGA

Założenia do wykonania analiz innych modeli inwestycyjnych mogą znaczono różnić się od modelu prezentowanego w niniejszym artykule, a więc wyniki analizy rentowności i analizy ryzyka mogą znacząco różnić się od prezentowanych w przykładzie.

W szczególności na końcowych wyniki będą miały znaczenie:

• Struktura i koszt pozyskania substratów.
• Łączne nakłady inwestycyjne z zależności od infrastruktury biogazowni i przyjętych rozwiązań technologicznych.
• Koszty stałe.
• Przyjęte wartości stopy dyskontowej dla projektu i kapitału własnego!!!

Wyniki analizy rentowności dla projektu i dla kapitału własnego przedstawiono w tabeli:

Kliknij, aby powiększyć >> Wyniki analizy rentowności dla projektu (firmy) i dostawcy kapitału własnego (zrzut ekranu z programu Invest for Excel®).

 

Wynik analizy rentowności wykazują, że projekt jest opłacalny zarówno dla firmy (projektu) jak i dla kapitału własnego. Z punktu widzenia zaangażowania kapitału własnego, w kontekście szacowanych wskaźników efektywności finansowej dla innych technologii OZE, można stwierdzić, że pomimo oczekiwanej (na dzień sporządzania analizy) wysokiej minimalnej oczekiwanej stopy zwrotu z kapitału własnego wyniki dla dostawcy kapitału własnego są bardzo zadawalające.

Ważna jest oczywiście tutaj uwaga, że analizę przeprowadzano przy założeniu piętnastoletniego operacyjnego wsparcia ze sprzedaży energii elektrycznej po cenie aukcyjnej 550 zł/MWh z zastosowaniem rocznej progresji (inflacja) ceny aukcyjnej 2,5 proc. rdr. Ze względu na obszerność wyników analizy wrażliwości w dalszej części artykułu przedstawiono jedynie wykresy analityczne dla NPV=f(kluczowych zmiennych projektu) oraz okresu zwrotu DPP dla dostawcy kapitału własnego.

Grafika: Wpływ zmian (±30 proc.) kluczowych zmiennych projektu na bieżącą wartość netto projektu NPV (zrzut ekranu z programu Invest for Excel®).

Najbardziej wrażliwą zmienną jest oczywiście przychód ogółem. Z wykresu wynika, że dla wartości przychodu ogółem mniejszego od zakładanego o około 28 proc. wartość bieżąca netto dla projektu jest mniejsza od zera. Dla pozostałych zagregowanych badanych zmiennych w granicach ±30 proc. wartości NPV są większe od zera.

W dalszej części przedstawiono dodatkowo wykres dla zmiennej – cena aukcyjna.

Kliknij, aby powiększyć >> Analiza wrażliwości dla jednostkowej ceny sprzedaży energii po cenie aukcyjnej na wartość bieżącą netto projektu NPV.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że 20 proc. zwiększenie ceny aukcyjnej (z 550zł/MWh do 660zł/MWh) powoduje, że NPV zwiększa się aż o 58,2 proc. (do wartości 22 794 922zł).

Poniżej przedstawiono wykres okresu zwrotu (zdyskontowanego) dla dostawcy kapitału własnego w funkcji zagregowanych, kluczowych zmiennych projektu. 

 

Grafika: Analiza wrażliwości – okres zwrotu dla dostawcy kapitału własnego DPPe.

 

Jak widać dopiero zmniejszenie przychodu ogółem o ponad 20 proc. powoduje, że okres zwrotu dla dostawcy kapitału własnego jest krótszy o ekonomicznego życia projektu.

Z całości analizy wrażliwości, że jedną z istotnych zmiennych projektu jest jednostkowa cena zakupu słomy kukurydzy. Poniżej przedstawiono wykres NPV=f(jednostkowej ceny zakupu słomy kukurydzy).

Kliknij, aby powiększyć >> Analiza wrażliwości kosztu substratu (słoma kukurydzy) na wartość bieżącą netto projektu NPV.

Dla bardziej dociekliwych czytelników pozwoliłem sobie również zamieścić informację dotyczącą wpływu cen i kosztów jednostkowych na wartość bieżącą NPV – wykres poniżej. Zakres badanych zmiennych ustawiono na ±15 proc.

 

 

Grafika: Wpływ zmiany cen i kosztów jednostkowych na wartość bieżącą netto projektu NPV (zrzut ekranu z programu Invest for Excel®).

 

Na koniec przedstawiam końcowe wyniki pełnej analizy ryzyka dla ceny aukcyjnej wykonanej metodą Monte Carlo i przedstawiającej prawdopodobieństwo wytępienia konkretnych wartości NPV dla założonych zmian bazowej (minimalnej) ceny aukcyjnej.

Warto podkreślić, że sytuacja, gdy cena aukcyjna dla tej konkretnej technologii OZE byłaby mniejsza niż 550 zł/MWh może nastąpić jedynie w wyniku uzyskanie jednoczesnego wsparcie na poziomie inwestycyjnym (np. dofinasowanie z jednego z programów RPO) i operacyjnym (wygrana aukcja) a wtedy cała analiza finansowa wyglądałaby zupełnie inaczej.

Próg rentowności dla ceny aukcyjnej w analizowanym projekcje wynosi 365,78 zł/MWh. Margines bezpieczeństwa wynosi więc184,22 zł/MWh (50,36 proc. ceny bazowej).

Założenia do analizy ryzyka wykonanej metodą Monte Carlo:

• Iteracja 1000
• Bazowa cena aukcyjna 550zł/MWh
• Minimalna cena aukcyjna 350 zł/MWh
• Maksymalna cena aukcyjna 750zł/MWh
• Odchylenie standardowe 10 proc.

Grafika: Pełna analiza ryzyka dla miennej – cena aukcyjna wykonana metodą Monte Carlo (zrzut ekranu z programu Invest for Excel®).

 

Wyniki analizy pokazują, że przy zadanych założeniach istnieje 68 proc. prawdopodobieństwo, że NPV będzie się zawierała pomiędzy 13573420zł a 15104097zł. Nie istnieje żadne prawdopodobieństwo, że wartość NPV będzie mniejsze od zera. Oczekiwana NPV wynosi 14338758zł a obliczona w modelu wartość NPV wynosi 14405772 zł. Wartości te niewiele się między sobą różnią.

 

Pozostałe wnioski z końcowych wyników analizy rentowności i ryzyka inwestycyjnego budowy biogazowni rolniczej z zastosowaniem technologii hydrolizy do przygotowania substratów pozostawiam czytelnikom.

 

Zapraszam do kontaktu oraz wzięcia udziału w warsztatach organizowanych przez autora niniejszego artykułu wspólnie z fińskim producentem programu Invest for Excel®, Firmą Datapartner Oy. Na warsztatach będzie możliwość intensywnej dyskusji na tematy poruszone w artykule.

 

Serdecznie dziękuję Panu Januszowi Niklowi oraz Panu Zdzisławowi Orzechowskiemu z Firmy TOREN S.A. za wsparcie merytoryczne w przygotowaniu niniejszego artykułu.

 

Andrzej Ebinger – Ebinger Consulting / tel. 606 829 257 / e-mail: biuro@ebinger.com.pl / www.ebinger.pl